Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

shortly after

  • 1 depono

    dē-pōno, pŏsŭi, pŏsĭtum, 3 ( perf. deposivi, Plaut. Curc. 4, 3, 4:

    deposivit,

    id. Most. 2, 1, 35; Catull. 34, 8; inf. perf. deposisse, Verg. Cat. 8, 16; part. sync. depostus, Lucil. ap. Non. 279, 19, v. pono), v. a., to lay away, to put or place aside; to lay, put, or set down; to lay, place, set, deposit (freq. in all periods and sorts of writing).—Constr. with acc. alone; or acc. and locative or abl. with or without a prep.; or acc. and adv. of place where, or apud and personal name; rare and doubtful with in and acc. (cf. Krebs, Antibarb. p. 340 sq.). —
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    caput deponit, condormiscit,

    Plaut. Curc. 2, 3, 81; cf.:

    caput terrae,

    Ov. Am. 3, 5, 20:

    corpora (pecudes),

    Lucr. 1, 259; cf.:

    corpora sub ramis arboris,

    Verg. A. 7, 108:

    fessum latus sub lauru,

    Hor. Od. 2, 7, 19:

    mentum in gremiis mimarum,

    Cic. Phil. 13, 11, 24 et saep.:

    onus,

    Cic. Rosc. Am. 4, 10; id. Sull. 23, 65; Front. Strat. 1, 5, 3 al.; cf.:

    onera jumentis,

    Caes. B. C. 1, 80, 2:

    arma,

    id. B. G. 4, 32 fin.; id. B. C. 3, 10, 9; Liv. 5, 2 al.; cf.:

    depositis in contubernio armis,

    Caes. B. C. 3, 76, 2:

    arma umeris,

    Verg. A. 12, 707:

    anulos aureos et phaleras,

    Liv. 9, 46:

    coronam, and, shortly after, coronam Romae in aram Apollinis,

    id. 23, 11:

    ungues et capillos,

    i. e. to cut off, Petr. 104, 6; cf.

    comas (for which, shortly before, secuit capillos),

    Mart. 5, 48, 6:

    crinem,

    Tac. H. 4, 61 et saep.:

    argenti pondus defossā terrā,

    Hor. S. 1, 1, 42:

    semina vel scrobe vel sulco,

    to deposit in the earth, to plant, Col. 5, 4, 2; and:

    stirpem vitis aut oleae,

    id. 1, 1, 5:

    malleolum in terram,

    id. 3, 10, 19:

    plantas sulcis,

    Verg. G. 2, 24 et saep.: exercitum in terram (for exponere), to land, Just. 4, 5, 8:

    hydriam de umero,

    Vulg. Gen. 21, 46.— Poet. of bearing, bringing forth (as the putting off of a burden): (Latonia) quam mater prope Deliam Deposivit olivam, Catull. 34, 8; cf.:

    onus naturae,

    Phaedr. 1, 18, 5; 1, 19, 4; to lay as a stake, wager: Dam. Ego hanc vitulam... Depono. Men. De grege non ausim quicquam deponere tecum... verum pocula ponam Fagina, Verg. E. 3, 31 sq.—
    B.
    In partic.
    1.
    Pregn., to lay up, lay aside, put by, deposit anywhere; to give in charge to, commit to the care of intrust to any one:

    non semper deposita reddenda: si gladium quis apud te sana mente deposuerit, repetat insaniens: reddere peccatum sit, etc.,

    Cic. Off. 3, 25, 95; so,

    aliquid apud aliquem,

    Plaut. Bac. 2, 3, 72; Cic. Fam. 5, 20, 2; id. Verr. 2, 4, 12, § 29; Caes. B. C. 3, 108 fin.; Quint. 5, 13, 49; 9, 2, 92; Tac. H. 1, 13; Liv. 38, 19, 2 et saep.; cf.:

    obsides apud eos,

    Caes. B. G. 7, 63 al.:

    praedam in silvis,

    id. ib. 6, 41; cf.:

    pecuniam in templo,

    Liv. 44, 25:

    pecunias in publica fide,

    id. 24, 18 fin.;

    also: liberos, uxores suaque omnia in silvas,

    Caes. B. G. 4, 19 (dub.—al. in sylvis; id. B. C. 1, 23, 4 the true reading is in publico):

    impedimenta citra flumen Rhenum,

    id. B. G. 2, 29, 4:

    saucios,

    id. B. C. 3, 78, 1 and 5 et saep.:

    pretium in deposito habendum,

    in charge, Dig. 36, 3, 5 fin.:

    si pro deposito apud eum fuerit,

    ib. 33, 8, 8, § 5.—
    2. a.
    To put or bring down, lay upon the ground:

    scio quam rem agat: ut me deponat vino, etc.,

    to make drunk, Plaut. Aul. 3, 6, 39.—
    b.
    Hence (because it was the custom to take a person who had just died out of bed and lay him on the ground), meton.: depositus, dead, just dead:

    jam prope depositus, certe jam frigidus,

    Ov. Pont. 2, 2, 47:

    depositum nec me qui fleat ullus erit,

    id. Tr. 3, 3, 40:

    DEPOSITVS IN PACE,

    Inscr. Orell. 5014; cf. ib. 4874.—As subst.:

    depositus meus,

    Petr. 133, 4.—
    c.
    Also, because the hopelessly sick were often laid on the earth, dying, given up, despaired of: jam tum depostu' bubulcus Expirans animam pulmonibus aeger agebat, Lucil. ap. Non. 279, 19:

    deponere est desperare, unde et depositi desperati dicuntur,

    Non. 279, 30: depositus modo sum anima, vita sepultus, Caecil. ap. Non. 279 (Com. v. 121 Rib.):

    ut depositi proferret fata parentis,

    Verg. A. 12, 395 Serv.: texere paludes Depositum, Fortuna, tuum, Lucan. 2, 72;

    and transf.: mihi videor magnam et maxime aegram et prope depositam reip. partem suscepisse,

    Cic. Verr. 2, 1, 2, § 5.—
    3.
    In post-Aug. lang. esp. freq. in the jurists, of buildings, etc., to pull down, take down, demolish, overthrow:

    aedificium vel arboris ramos,

    Dig. 8, 2, 17 (shortly after, qui tollit aedificium vel deprimit); so id. 8, 2, 31; 41, 3, 23 fin. et saep.:

    deposita arx,

    Stat. S. 1, 4, 91:

    statuas,

    pull down, Spart. Sev. 14: tabulas, destroy, Capit. Max. duob. 12:

    adversarios tuos,

    Vulg. Exod. 15, 7. —
    II.
    Trop.
    A.
    With a predominant notion of putting away, removing, etc., to lay down, lay aside, give up, resign, get rid of:

    studia de manibus,

    Cic. Ac. 1, 1, 3:

    ex memoria insidias,

    id. Sull. 6, 18:

    in sermone et suavitate alicujus omnes curas doloresque deponere,

    id. Fam. 4, 6, 2:

    petitoris personam capere, accusatoris deponere,

    id. Quint. 13 fin.; so,

    contentionem,

    Liv. 4, 6; cf.

    certamina,

    id. ib.;

    and, bellum,

    Ov. M. 8, 47; Tac. H. 2, 37;

    opp. incipere,

    Sall. J. 83, 1;

    opp. coepisse,

    Liv. 31, 1;

    and with omittere,

    id. 31, 31 fin.:

    deponere amicitias, suscipere inimicitias,

    Cic. Lael. 21, 77:

    invidiam,

    id. Agr. 2, 26, 69:

    simultates,

    id. Planc. 31, 76:

    maerorem et luctum,

    id. Phil. 14, 13:

    omnem spem contentionis,

    Caes. B. G. 5, 19:

    consilium adeundae Syriae,

    id. B. C. 3, 103:

    imperium,

    id. B. G. 7, 33 fin.; id. B. C. 2, 32, 9; Cic. N. D. 2, 4, 11; Liv. 2, 28 al.; cf.

    provinciam,

    Cic. Pis. 2, 5; id. Fam. 5, 2, 3;

    dictaturam,

    Quint. 3, 8, 53; 5, 10, 71:

    nomen,

    Suet. Ner. 41; Ov. M. 15, 543:

    famem,

    id. F. 6, 530; cf.:

    sitim in unda vicini fontis,

    i. e. to quench, id. M. 4, 98:

    morbos,

    Plin. 7, 50, 51:

    animam,

    i. e. to die, Nep. Hann. 1.—
    B.
    To depose from an office (late Lat.):

    te de ministerio tuo,

    Vulg. Is. 22, 19.—
    C.
    (Acc. to no. I. B.) To deposit, intrust, commit to, for safe-keeping: populi Romani jus in vestra fide ac religione depono, Cic. Caecin. 35 fin.:

    aliquid rimosa in aure,

    Hor. S. 2, 6, 46:

    aliquid tutis auribus,

    id. Od. 1, 27, 18:

    eo scortum,

    Tac. H. 1, 13.—Hence, dēpō-nens, entis, P. a., subst. (sc. verbum, lit., a verb that lays aside its proper pass. signif.), in the later grammar. a verb which, in a pass. form, has an act. meaning; deponent, Charis. p. 143 P.; Diom. p. 327 ib.; Prisc. p. 787 ib. sq. et saep.— dēpŏsĭtus, a, um, P. a., and esp. as subst. dēpŏsĭtum, i, n., any thing deposited or intrusted for safe-keeping, etc., a deposit, trust:

    reddere depositum,

    Cic. Off. 1, 10, 31:

    si depositum non infitietur amicus,

    Juv. 13, 60; cf. Dig. 36, 3, 5 al.:

    contempto Domino negaverit proximo suo depositum,

    Vulg. Lev. 6, 2; 1 Tim. 6, 20 al.

    Lewis & Short latin dictionary > depono

  • 2 post

    post (form poste, Enn. An. 235; Plaut. Most. 1, 3, 131; id. Stich. 2, 2, 56), adv. and prep. [root pas-; Sanscr. pac-kas, behind; Gr. pumatos (for posmatos); Lat. pone, postremus].
    I.
    Adv.
    A.
    Of place, behind, back, backwards (class.):

    ante aut post,

    Liv. 22, 5, 8:

    servi, qui post erant,

    Cic. Mil. 10, 29:

    lacertis priora genua post curvantur,

    backwards, Plin. 11, 45, 102, § 249: sed ubi periculum advenit, invidia atque superbia post fuere, remained behind, were forgotten, Sall. C. 23, 7:

    post minor est,

    i.e. shorter when seen from behind, Juv. 6, 504. —
    B.
    Of time, afterwards, after: nunc et post semper, old poet in Plin. 35, 10, 37, § 115.—
    2.
    Ante... post, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 47 Vahl.):

    post duobus mensibus,

    Ter. Hec. 3, 3, 33:

    initio... post autem,

    Cic. Fam. 7, 5; id. Dom. 55, 140; Sall. J. 55, 8: duxi probum, erravi, post cognovi, Enn. ap. Auct. Her. 2, 24, 38 (Trag. v. 160 Vahl.):

    multis post annis,

    many years after, Cic. Fl. 23, 56:

    paucis diebus post,

    Plaut. Men. prol. 36:

    multis annis post,

    id. ib. 5, 9, 72:

    biennio post,

    Cic. Brut. 91, 316: quam te post multis tueor tempestatibus? after how long a time? Pac. ap. Non. 414, 3:

    aliquanto post,

    some time after, shortly after, Cic. Caecin. 4, 11:

    post aliquanto,

    id. Or. 30, 107:

    paulo post valens,

    a little later, id. Fam. 16, 5, 2:

    post paulo,

    soon after, Caes. B. C. 1, 29:

    multo post quam,

    long after, Cic. Att. 12, 49; cf. Liv. 24, 3, 14 Weissenb.:

    post tanto,

    so long after, Verg. G. 3, 476:

    post non multo,

    not long afterwards, Nep. Paus. 3, 1:

    neque ita multo,

    and not very long afterwards, id. Cim. 3, 4.—With inde, deinde, and afterwards, and then: et post inde, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 59 Müll. (Ann. v. 11 Vahl.):

    inde pedes et crura mori, post inde per artus, etc.,

    Lucr. 3, 529:

    primum... post deinde,

    Ter. And. 3, 2, 3; Nep. Eum. 5, 5.—
    II.
    Prep. with acc., behind.
    A.
    Of place: post me erat Aegina, ante Megara, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 4; Plaut. Ep. 2, 2, 52:

    post nostra castra,

    Caes. B. G. 2, 9:

    post tergum,

    id. ib. 7, 88:

    post carecta,

    Verg. E. 3, 20:

    post montem se occultare,

    Caes. B. G. 7, 83:

    post se alligare,

    Plin. 26, 9, 58, § 91:

    post equitem sedet atra cura,

    Hor. C. 3, 1, 40.—
    2.
    Trop., beneath, inferior to, less important than:

    neque erat Lydia post Chloen,

    Hor. C. 3, 9, 6:

    tantus erat ambitionis furor, ut nemo tibi post te videatur, si aliquis ante te fuerit,

    Sen. Ep. 104, 9:

    ut sua necessaria post illius honorem haberent,

    Sall. J. 73, 6; Plin. 33, 2, 8, § 34.—
    B.
    Of time, after, since:

    aliquot post menses,

    Cic. Rosc. Am. 44, 128:

    maxima post hominum memoriam classis,

    since the memory of man, Nep. Them. 5, 3:

    post M. Brutum proconsulem,

    after the proconsulate, Cic. Phil. 2, 38, 97.—So with part. constr.:

    post urbem conditam,

    since the city was founded, Cic. Cat. 4, 7, 14:

    post homines natos,

    id. Brut. 62, 224; id. Mil. 26, 69:

    sexennio post Veios captos,

    after the taking of Veii, id. Div. 1, 44, 100 al. —Put after the noun:

    hunc post,

    Cic. Tusc. 2, 6, 15.—With quam:

    decessit post annum quartum quam expulsus fuerat,

    Nep. Arist. 3, 3; cf.:

    post annum quintum, quo expulsus erat,

    id. Cim. 3, 3: post id, post illa, after this, after that, afterwards:

    post id cum lassus fueris,

    Plaut. Cas. 1, 42: qui foret post illa natus, Enn. ap. Cic. Div. 1, 21, 42 (Trag. v. 67 Vahl.):

    eum numquam post illa vidi,

    Plaut. Curc. 4, 2, 43:

    post illa,

    Ter. Phorm. 2, 2, 33:

    post haec deinde,

    then after this, and next, Col. 3, 4:

    post Hectora,

    Ov. M. 12, 607.—
    C.
    Transf., besides, except:

    post sidera caeli sola Jovem Semele vidit,

    Calp. Ecl. 10, 22.

    Lewis & Short latin dictionary > post

  • 3 genetrix

    gĕnĕtrix (less freq. gĕnĭtrix; cf. Wagn. Verg. G. 4, 363, and Lachm. ad Lucr. II. p. 15 sq.), īcis, f. [genitor], she that has borne any one, or produced any thing, a mother ( poet. and in post-Aug. prose; syn. mater).
    I.
    Lit.: Venus, genetrix patris nostri (Aeneae), Enn. ap. Non. 378, 16 (Ann. v. 53 Vahl.); so of Venus, as the mother of Aeneas, Verg. A. 1, 590; 8, 383; 12, 412; 554;

    as the ancestress of the Romans: Aeneadūm genetrix,

    Lucr. 1, 1;

    and of Cæsar,

    Suet. Caes. 61; 78; 84 (cf.: Venere prognatus, of Cæsar, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 15, 2; cf. also Suet. Caes. 6 and 49);

    as the mother of Amor,

    Verg. A. 1, 689; of Cybele:

    me magna deūm genetrix his detinet oris, (also called Magna Mater),

    id. ib. 2, 788;

    so of the same,

    id. ib. 9, 82; 94;

    117: genetrix Priami de gente vetusta Est mihi (shortly after: parens),

    id. ib. 9, 284; cf.:

    nec ferro ut demens genetricem occidis Orestes (shortly after: occisa parente),

    Hor. S. 2, 3, 133:

    (ciconiae) genetricum senectam invicem educant,

    Plin. 10, 23, 32, § 63; Vulg. Cant. 3, 4 al.—
    II.
    Transf.
    A.
    She that produces, a mother:

    (tellus) magna deūm mater materque ferarum, et nostri genetrix corporis,

    Lucr. 2, 599:

    patria o mea creatrix! patria o mea genetrix!

    Cat. 63, 50:

    frugum,

    i. e. Ceres, Ov. M. 5, 490:

    Miletus, Ioniae caput, super octoginta urbium per cuncta maria genetrix,

    mother-city, Plin. 5, 29, 31, § 112:

    Aegyptus vitiorum genetrix,

    id. 26, 1, 3, § 4:

    genetrix virtutum frugalitas,

    Just. 20, 4.—
    B.
    Poet. of a mother-in-law, Ov. M. 9, 326.

    Lewis & Short latin dictionary > genetrix

  • 4 debilito

    dēbĭlĭto, āvi, ātum, 1, v. a. [debilis], to lame, cripple, maim; to debilitate, unnerve, disable, weaken (freq. and class.).
    I.
    Lit.
    a.
    Of personal objects:

    gladiatores, qui debilitati fuerint,

    Gai. Inst. 3, § 146:

    contusi ac debilitati inter saxa rupesque,

    Liv. 21, 40:

    corpore debilitantur (saucii),

    Cic. Caecin. 15, 42:

    casu debilitatus,

    Tac. A. 4, 63: lapsu debilitatus, * Suet. Aug. 43 (cf. shortly after, qui et ipse crus fregerat): qui filium debilitavit, ut inhabilis militiae sit, Dig. 49, 16, 4, § 12; Ov. M. 13, 112:

    natantium manus lacerabant, donec debilitati, etc.,

    Curt. 4, 3, 5.—
    b.
    Of inanimate objects:

    membra, quae debilitavit lapidibus, fustibus,

    Cic. Fl. 30, 73:

    vim ferro ac viribus,

    id. Marc. 3: lingua Debilitata malis, * Lucr. 6, 1150:

    opes adversariorum debilitatae,

    Nep. Ages. 5, 2:

    cibum etiam saepe subtrahunt, ut fame debilitetur eculeorum nimis effrenata vis,

    Cic. Hortens. Frag. 78 Bait. (Non., p. 105, 7).— Poet.: (hiems) quae nunc oppositis debilitat pumicibus mare Tyrrhenum, i. e. breaks its waves ( = collidit), Hor. Od. 1, 11, 5.
    II.
    Trop.
    a.
    Of personal objects: quo metu debilitaret nostros, Varr. ap. Non. 163, 30:

    simulac me fractum ac debilitatum metu viderit,

    Cic. de Or. 1, 26, 121; cf.:

    hunc cum afflictum, debilitatum, maerentem, viderem,

    id. ib. 2, 47, 195:

    recitatis literis debilitatus atque abjectus, conscientia convictus, repente conticuit,

    disheartened, id. Cat. 3, 5, 10:

    victi debilitantur animosque demittunt,

    id. Fin. 5, 15, 42:

    sin aestivorum timor te debilitat,

    id. Fam. 7, 14:

    quosdam continet metus, quosdam debilitat,

    Quint. 1, 3, 6 et saep.: debilitati a jure cognoscendo, i. e. dispirited, discouraged ( = deterriti), Cic. de Or. 2, 33, 142 (cf. shortly before, a discendo deterrent).—
    b.
    Of inanimate objects:

    membrum reip. fractum debilitatumque,

    Cic. Fam. 5, 13, 3:

    animos,

    id. Lael. 7; so Nep. Dat. 6:

    animum luctu, metu,

    Cic. Planc. 42, 103: nimis effrenatam vim fame, id. fragm. ap. Non. 105, 11; cf.: vires animi (senectus), * Verg. A. 9, 611:

    fortitudinem, magnitudinem animi, patientiam (dolor),

    Cic. Tusc. 5, 27, 76:

    veritatem multis incommodis,

    id. Quint. 1, 4:

    spem meam,

    id. Att. 5, 4 et saep.:

    versus,

    id. de Or. 3, 50:

    debilitatur ac frangitur eloquentia,

    Tac. Or. 39.

    Lewis & Short latin dictionary > debilito

  • 5 duco

    dūco, xi, ctum, 3 ( imp. duc;

    but duce,

    Plaut. Ep. 3, 3, 18; id. Most. 1, 4, 11; id. Poen. 5, 4, 59; id. Rud. 2, 3, 55; id. Trin. 2, 2, 103; id. Truc. 2, 5, 26.— Perf. sync.: duxti, Varr. ap. Non. 283, 32; Cat. 91, 9; Prop. 1, 3, 27), v. a. [cf. Goth. tiuh-an; O. H. Germ. zieh-an, to draw; Germ. -zog, in Herzog, commander, duke], to lead, conduct, draw, bring forward, in all senses; very freq. passing over into the signif. of the compounds abducere, deducere, adducere, producere, etc., and of the synonyms agere, trahere, movere, etc. (very freq.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    quo sequar? quo ducis nunc me?

    Plaut. Bacch. 3, 3, 2: duc hos intro, id. Am. 2, 2, 224; id. Aul. 2, 6, 13:

    duc ac demonstra mihi,

    id. Cist. 2, 3, 36:

    suas secum mulierculas sunt in castra ducturi,

    Cic. Cat. 2, 10 fin.; cf. Caes. B. G. 5, 5 fin. et saep.:

    (difficile iter) vix qua singuli carri ducerentur,

    id. ib. 1, 6, 1; cf.

    plaustra,

    Ov. Tr. 3, 10, 34: aquam ducere, Cato ap. Charis. p. 192 P.; so,

    aquam per fundum ejus,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 2, § 4:

    spiritum naribus,

    Varr. R. R. 2, 3, 5: so,

    spiritum per siccas fauces,

    Sen. Ben. 3, 8; cf.:

    aërem spiritu,

    Cic. N. D. 2, 6 fin.:

    animam spiritu,

    id. ib. 2, 54, 136; and in gen.: spiritum, for to live, id. Fam. 10, 1; cf.:

    vitam et spiritum,

    id. de Imp. Pomp. 12, 33:

    tura naribus,

    to inhale, Hor. C. 4, 1, 22:

    sucos nectaris,

    to drink in full draughts, to quaff, id. ib. 3, 3, 34; cf.

    pocula,

    id. ib. 1, 17, 22; and:

    Liberum,

    id. ib. 4, 12, 14.— Poet.:

    jucunda oblivia vitae (referring to the waters of Lethe),

    Hor. S. 2, 6, 62 (cf. Verg. A. 6, 714 sq.) et saep.:

    mucronem,

    to draw from the scabbard, Verg. A. 12, 378; cf.:

    ferrum vaginā,

    Ov. F. 4, 929:

    ensem vagina,

    Sil. 8, 342;

    but: ensem duxerat faber,

    had beaten out, forged, Tib. 1, 3, 48:

    sortem,

    Cic. Div. 2, 33; Verg. A. 6, 22;

    hence, also transf. of that which is drawn by lot,

    Cic. Div. 1, 18, 34; id. Rep. 1, 34; Suet. Caes. 12; Tac. A. 1, 54; 3, 28 al.:

    pondus aratri,

    to draw, Ov. M. 7, 119:

    remos,

    to row, id. ib. 1, 294; cf. id. ib. 4, 353:

    numerosa brachia,

    in dancing, id. Am. 2, 4, 29:

    lanas,

    to spin, id. ib. 4, 34; cf.

    stamina,

    id. ib. 4, 221:

    ubera,

    to milk, id. ib. 9, 358:

    frena manu,

    to guide, govern, id. ib. 15, 518: vela, to haul (= navigare), Prop. 1, 6, 2:

    manus, of swimming,

    id. 3, 20, 2:

    ilia,

    to draw the flanks together, become broken-winded, Hor. Ep. 1, 1, 9:

    os,

    to draw awry, to make wry faces, Cic. Or. 25 fin.; Quint. 9, 3, 101; cf.

    vultum,

    Ov. M. 2, 774; id. P. 4, 8, 13; Mart. 1, 41 et saep.:

    non equus impiger Curru ducet Achaico Victorem,

    to draw along, Hor. C. 4, 3, 5; cf. id. Ep. 1, 1, 93.— Absol.:

    sibi quisque ducere, trahere, rapere,

    to take to one's self, appropriate, Sall. J. 41, 5.—
    B.
    Esp.
    1.
    To lead, conduct, as a way or road:

    via ducit (te), in urbem?

    Verg. E. 9, 1; cf. Plin. Ep. 7, 5; Verg. A. 1, 401; Ov. F. 2, 679:

    Brundisium Minuci melius via ducat an Appi,

    Hor. Ep. 1, 18, 20:

    via ad undas,

    Ov. M. 3, 602:

    via ad infernas sedes,

    id. ib. 4, 433; cf.:

    iter ad urbem,

    id. ib. 437; Curt. 3, 28, 19; Sen. Prov. 6, 7; id. Vit. Beat. 1; Plin. 18, 11, 29, § 111; Quint. 5, 9, 14; Liv. 5, 40, 8 al.—
    2.
    Se, in colloq. lang., to betake one's self, go:

    jam me ad regem recta ducam,

    Plaut. Am. 4, 3, 8; id. Aul. 4, 8, 8; id. Bacch. 4, 2, 11; Ter. Hec. 4, 1, 7: Balbus duxit se a Gadibus, Asin. ap. Cic. Fam. 10, 32, 1.—
    3.
    A legal t. t., to take, lead away, drag, carry off a person before court, to prison, to punishment, etc.: POST. DEINDE. MANVS. INIECTIO. ESTO. IN. IVS. DVCITO, XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 45; so,

    in jus,

    Liv. 2, 27:

    illos duci in carcerem jubent,

    Cic. Verr. 2, 5, 30:

    aliquem in carcerem,

    Suet. Caes. 20:

    in vincula,

    id. ib. 79:

    ad mortem,

    Cic. Cat. 1, 1, 1; Nep. Phoc. 4, 3; and absol.:

    ducite, ubi capiat, etc.,

    Plaut. Capt. 3, 5, 65; Sen. de Ira, 1, 16, 14; Suet. Calig. 27; Plin. Ep. 10, 97, 3 al.: NI. IVDICATVM. FACIT. AVT. QVIS. ENDO. EM. IVRE. VINDICIT. SECVM. DVCITO. VINCITO, etc., XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 45:

    decreta ejus modi: SI PETIT DUCAS. C. Fuficium duci jussit petitorem,

    to be imprisoned, Cic. Verr. 2, 2, 12, § 31; so of a debtor (addictus) who is led off as a slave, Novat. ap. Cic. de Or. 2, 63, 255; Plaut. Bacch. 5, 2, 87; Cic. Fl. 20 fin.; Liv. 6, 14 sq.; cf. id. 2, 23 med.; cf.

    prov.: stultitiast venatum ducere invitas canes,

    Plaut. Stich. 1, 2, 83. —
    4.
    Uxorem, to lead a wife home, i. e. to marry:

    bona uxor si ea deducta est, etc.... Verum egon eam ducam domum, Quae, etc.?

    Plaut. Mil. 3, 1, 91:

    uxorem domum,

    id. Aul. 2, 1, 40; Ter. Ph. 2, 1, 68:

    filiam Orgetorigis in matrimonium,

    Caes. B. G. 1, 9, 3; cf. Liv. 4, 4:

    eum uxorem ducturum esse aliam,

    Plaut. Cist. 1, 1, 105:

    uxorem (or aliquam, filiam alicujus, etc.),

    id. Aul. 2, 1, 48; id. Cas. prol. 69 et saep.; Ter. And. 1, 1, 128; 2, 1, 21 et saep.; Cic. Sest. 3; Caes. B. G. 1, 53, 4; id. B. C. 3, 110, 2; Verg. E. 8, 29; Vulg. Marc. 10, 11 et saep.— Absol.:

    si tu negaris ducere,

    Ter. And. 2, 3, 5; 2, 3, 9; id. Phorm. 2, 3, 76; Liv. 4, 4 al.: jugum ducere cum infidelibus, i. e. to be yoked in marriage, Vulg. 2 Cor. 6, 14.—Rarely for nubere: si ignorans statum Erotis ut liberum duxisti, isque postea servus est judicatus, etc., Imp. Antonin. ap. Cod. Just. 5, 18, 3.—In the comic poets, of taking home prostitutes, Plaut. Most. 1, 1, 35; 4, 2, 44; id. Men. 1, 2, 15; id. Stich. 5, 4, 48; id. Truc. 3, 2, 10 et saep.—
    5.
    In milit. lang.
    a.
    Said of a commander, to lead, to cause to move, to march his army in any direction:

    locis apertis exercitum ducere,

    Caes. B. G. 1, 41, 4; cf. id. B. C. 1, 64 fin.; 1, 68, 1:

    exercitum ab Allobrogibus in Segusianos,

    id. B. G. 1, 10 fin.:

    exercitum in fines Suessionum,

    id. ib. 2, 12, 1; cf. id. ib. 4, 38, 3;

    5, 18, 1: exercitum (legiones, etc.) in Bellovacos,

    id. ib. 2, 13, 1; 5, 24, 2 et saep.; cf. Tac. A. 2, 57:

    cohortes ad eam partem munitionum, quae, etc.,

    Caes. B. C. 3, 62, 2:

    exercitum Uticam,

    id. ib. 2, 26, 1:

    reliquas copias contra Labienum,

    id. B. G. 7, 61 fin. et saep.—In pass., of the soldiers, to march, move:

    quam in partem aut quo consilio ducerentur,

    Caes. B. G. 1, 40, 2.—And in act., absol., of the general himself, to march, move (a favorite expression of Liv.;

    not in Caes. or Sall.): (Mettus) ducit, quam proxime ad hostem potest,

    Liv. 1, 23; 1, 27; 9, 35; 22, 18 et saep.—Hence,
    b.
    In gen., to lead, command an army or (more freq.) a division:

    qua in legatione duxit exercitum,

    Cic. Mur. 9, 20; so,

    exercitum,

    Nep. Eum. 13, 1; id. Epam. 7, 3:

    qui superiore anno primum pilum duxerat,

    Caes. B. G. 5, 35, 6; 6, 38, 1; id. B. C. 3, 91, 1:

    ordinem,

    id. ib. 1, 13, 4; 3, 104, 3; Suet. Vesp. 1:

    partem exercitūs,

    Sall. J. 55, 4 et saep.—Rarely, to lead a division in front, in advance:

    consuetudine sua Caesar sex legiones expeditas ducebat: post eas... inde, etc.,

    Caes. B. G. 2, 19, 2; hence also, to march in front, take the lead, said of the division that forms the van:

    pars equitum et auxiliariae cohortes ducebant, mox prima legio, etc.,

    Tac. A. 1, 51; cf. id. ib. 1, 64 fin.
    (β).
    Transf. beyond the milit. sphere, to lead, to be leader, head, chief, first in any thing:

    accedit etiam, quod familiam ducit,

    Cic. Fam. 7, 5 fin. Manut.; so,

    familiam,

    id. Phil. 5, 11, 30; id. Fin. 4, 16, 45:

    ordines,

    id. Phil. 1, 8, 20:

    classem (discipulorum),

    Quint. 1, 2, 24 Spald.:

    funus,

    Hor. Epod. 8, 12:

    toros,

    Ov. F. 6, 668 et saep.—
    c.
    To conduct as prisoners in a triumph:

    per triumphum,

    Cic. Verr. 2, 5, 26, § 67:

    in triumpho,

    Plin. 7, 43, 45, § 139, v. triumphus.—
    6.
    With the accessory idea of creation, formation, to produce, form, construct, make, fashion, shape, dispose (cf.:

    struo, pono, condo, fundo): parietem per vestibulum alicujus,

    to erect, Cic. Mil. 27 fin.; cf.

    muros,

    Hor. C. 4, 6, 23:

    vallum ex castris ad aquam,

    Caes. B. C. 1, 73, 2:

    fossam,

    id. B. G. 7, 72, 1; 7, 73, 2:

    arcum,

    Ov. M. 3, 160:

    lateres de terra,

    Vitr. 2, 3:

    vivos vultus de marmore (with excudere spirantia aera),

    Verg. A. 6, 849; cf. id. ib. 7, 634; Hor. Ep. 2, 1, 240; Varr. ap. Non. 283, 32; Plin. 7, 37, 38, § 125; Quint. 10, 3, 18 Spald.; Juv. 7, 237; hence, poet. also:

    epos,

    Hor. S. 1, 10, 44:

    carmen,

    Ov. Tr. 1, 11, 18; 3, 14, 32:

    versus,

    id. ib. 5, 12, 63 et saep.:

    liniam ex colore,

    Plin. 35, 10, 36, § 81; Quint. 2, 6, 2; cf.

    orbem,

    id. 11, 3, 118:

    alvum,

    to bring forth by clysters, Cels. 2, 12; 4, 4 et saep.: alapam alicui, qs. to fetch one a box on the ear, Phaedr. 5, 3, 2; cf.

    colaphum,

    Quint. 6, 3, 83 Spald.:

    pugnum,

    Dig. 47, 10, 4 et saep.;

    so esp. of processions, dances, etc.: funus,

    Cic. Quint. 15 fin.; Ov. M. 14, 746; Verg. G. 4, 256; cf.

    exsequias,

    Plin. 8, 42, 64, § 154:

    pompam,

    Ov. H. 12, 152; id. F. 6, 405; id. M. 13, 699:

    choros,

    Tib. 2, 1, 56; Hor. C. 1, 4, 5; 4, 7, 6 et saep.; cf.

    choreas,

    Ov. M. 8, 582; 14, 520.—
    7.
    To receive, admit, take any thing (not ante-Aug.):

    cicatricem,

    Ov. Tr. 3, 11, 66; Liv. 29, 32, 12:

    rimam,

    Ov. M. 4, 65:

    situm,

    to grow rusty, Quint. 1, 2, 18:

    formam,

    Ov. M. 1, 402:

    colorem,

    id. ib. 3, 485; cf.

    pallorem,

    to grow pale, id. ib. 8, 760:

    nomina,

    Hor. C. 3, 27, 76:

    notam,

    id. ib. 4, 2, 59 et saep.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to lead, guide, draw, conduct:

    progredimur quo ducit quemque voluntas,

    Lucr. 2, 258; cf. Hor. Ep. 1, 3, 27; 1, 6, 57:

    ad strepitum citharae cessatum ducere curam,

    id. ib. 1, 2, 31:

    Liber vota bonos ducit ad exitus,

    id. C. 4, 8, 34; cf. Quint. 12, 1, 26:

    per quaedam parva sane ducant (futurum oratorem),

    id. 1, 10, 5; cf. id. 1, 1, 27; 1, 5, 58.—Prov.:

    ducunt volentem fata, nolentem trahunt,

    Sen. Ep. 107.—
    B.
    In partic.
    1.
    To draw, deduce, [p. 616] derive its origin or beginning from, any thing:

    ab aliqua re totius vitae ducere exordium,

    Cic. Fin. 5, 7, 18; cf.:

    exordium a nostra persona,

    Quint. 3, 8, 8; 4, 1, 7:

    principium disputationis a principe investigandae veritatis,

    Cic. N. D. 2, 21 fin.:

    belli initium a fame,

    id. Att. 9, 9, 2; cf. Quint. 1, 1, 21:

    initia causasque omnium ex quatuor temporum mutationibus,

    Cic. N. D. 2, 19, 49:

    originem ab Isocrate,

    Quint. 2, 15, 4; 1, 6, 38; Hor. C. 3, 17, 5 al.:

    ingressionem non ex oratoriis disputationibus, sed, etc.,

    Cic. Or. 3, 11:

    honestum ab iis rebus,

    id. Off. 1, 18, 60; id. Or. 39, 135:

    nomen ex quo,

    id. Ac. 11, 41; cf.:

    nomen a Graeco,

    Quint. 1, 6, 3; 3, 7, 1; Hor. S. 2, 1, 66 et saep.; cf.

    also: utrumque (sc. amor et amicitia) ductum (al. dictum) est ab amando,

    Cic. Lael. 27; id. Fin. 2, 24, 78.—
    2.
    To lead a person, as regards his will or opinions, in any direction; to move, incite, induce, allure, in a good or bad sense (most freq. in the pass.):

    ita me ad credendum tua ducit oratio,

    Cic. Tusc. 2, 18:

    nos ducit scholarum consuetudo,

    Quint. 4, 2, 28; 5, 11, 19; cf. id. 9, 1, 21:

    ducit te species,

    Hor. S. 2, 2, 35 et saep.:

    declamatores quosdam perversa ducit ambitio, ut, etc.,

    Quint. 10, 7, 21.—In the pass.:

    si quis statuarum honore aut gloria ducitur,

    Cic. Verr. 2, 2, 58 fin.:

    eloquentiae laude,

    id. Or. 32, 115:

    quaestu et lucro,

    id. Tusc. 5, 3, 9:

    hoc errore ut, etc.,

    id. Off. 1, 41; cf.:

    litteris eorum et urbanitate, ut, etc.,

    id. Rosc. Am. 41, 120:

    omnes trahimur et ducimur ad cognitionis et scientiae cupiditatem,

    id. Off. 1, 6 et saep.—
    b.
    In a bad sense, to cheat, deceive, Plaut. Most. 3, 2, 26; id. Capt. 4, 2, 7; Ter. And. 4, 1, 20; id. Ph. 3, 2, 15; Prop. 2, 17, 1 (3, 8, 1 M.); Ov. H. 19, 13; id. M. 3, 587 (with decipere).—
    3.
    With regard to time, to draw out, extend, protract, prolong:

    bellum,

    Caes. B. G. 1, 38, 4; id. B. C. 2, 18, 6; 2, 37, 5 sq.; Cic. Fam. 7, 3, 2; Liv. 22, 25 et saep.; cf.:

    bellum longius,

    Caes. B. C. 1, 64, 2; 3, 42, 3:

    bellum in hiemem,

    id. ib. 1, 61, 3:

    eam rem longius,

    id. B. G. 7, 11, 4; cf.:

    rem prope in noctem,

    id. B. C. 3, 51, 7:

    rem leniter,

    Liv. 3, 41 et saep. Also transf., of time itself:

    tempus,

    Cic. Verr. 2, 1, 11; Nep. Them. 7:

    diem ex die,

    Caes. B. G. 1, 16, 4; and of persons who are put off, delayed:

    ubi se diutius duci intellexit,

    id. ib. 1, 16, 5.—Less freq. (mostly poet.),
    b.
    In gen., of time, to pass, spend, enjoy:

    aetatem in litteris,

    Cic. Fin. 5, 19, 50; so,

    aetatem,

    Hor. Ep. 2, 2, 202:

    vitam,

    id. Epod. 17, 63; Sen. Ep. 45, 10; cf. Verg. A. 2, 641 (where, shortly before, vitam producere):

    noctes,

    Prop. 1, 11, 5; Plin. Ep. 6, 31, 13:

    somnos,

    Verg. A. 4, 560.—
    4.
    In mercant. lang., to calculate, compute, reckon: age nunc summam sumptus duc, Lucil. ap. Non. 283, 30:

    minimum ut sequamur, quoniam XC. medimnūm milia duximus, accedant eo, etc.,

    Cic. Verr. 2, 3, 49; id. Att. 6, 1, 5 and 16; 6, 2, 7; Varr. R. R. 3, 16, 11; Gell. 1, 20, 5.—
    b.
    Transf. beyond the mercant. sphere.
    (α).
    Rationem alicujus, to consider, calculate, care for one's advantage or interest (a favorite expression of Cicero):

    duxi meam rationem, quam tibi facile me probaturum arbitrabar,

    Cic. Att. 8, 11 D, § 7; so,

    suam quoque rationem,

    to have respect to one's own advantage, id. Verr. 2, 1, 48; and:

    non minorem aratorum quam populi rationem,

    Suet. Aug. 42 fin.:

    salutis meae rationem,

    Cic. Fam. 7, 3:

    rationem officii, non commodi,

    id. Sest. 10, 23; cf. id. Rosc. Am. 44, 128:

    unius cujusque temporis ducta ratio est,

    id. Div. in Caecil. 4, 16:

    rationem officii atque existimationis,

    id. Quint. 16, 53.—
    (β).
    In gen., to reckon, consider, hold, account, esteem as any thing (cf. aestimo and existimo;

    very freq. in prose and poetry): parvi id ducebat,

    Cic. Fin. 2, 8, 24:

    pro nihilo aliquid,

    Plaut. Pers. 4, 4, 85; Cic. Verr. 2, 2, 16 fin.; id. Tusc. 5, 32, 90; cf. Auct. Her. 4, 20, 28:

    ea pro falsis ducit,

    Sall. C. 3, 2; cf.:

    innocentiam pro malevolentia,

    id. ib. 12, 1:

    vos eritis judices, Laudin' an vitio duci id factum oportuit,

    Ter. Ad. prol. 5; so,

    aliquid honori,

    Sall. J. 11, 3:

    aliquid laudi, Nep. praef. § 4: aliquem despicatui,

    Cic. Fl. 27, 65: nihil praeter virtutem in bonis ducere (for which, shortly after, in bonis habere = numerare), Cic. Fin. 3, 3;

    aliquem in numero hostium,

    id. Verr. 2, 5, 25 fin.; Caes. B. G. 6, 32, 1; cf. ib. 6, 23, 8; without in, ib. 6, 21, 2; cf.:

    aliquem loco affinium,

    Sall. J. 14, 1 Kritz. N. cr.: aliquid testimonii loco, Quint. 5, 9, 10:

    tutelae nostrae duximus, cum Africo bello urgerentur,

    Liv. 21, 41; cf.:

    officii duxit exorare filiae patrem, etc.,

    Suet. Tib. 11:

    faceret, quod e republica fideque sua duceret,

    id. ib. 25, 7 et saep.:

    malum cum amici tuum ducis malum,

    Plaut. Capt. 1, 2, 48; cf.:

    Archytas iracundiam seditionem quandam animi vere ducebat,

    Cic. Rep. 1, 38:

    eorum, quos idoneos ducebat, consilium habet,

    Sall. J. 62, 4:

    nil rectum nisi quod placuit sibi ducunt,

    Hor. Ep. 2, 1, 83.— With acc. and inf.:

    sic equidem ducebam animo rebarque futurum,

    Verg. A. 6, 690:

    ut omnia tua in te posita esse ducas humanosque casus virtute inferiores putes,

    Cic. Lael. 2, 7, 19 fin.; id. Rep. 1, 2; 1, 17; 1, 38; 3, 9 (three times); Sall. J. 93, 5; Liv. 22, 14, 6; 22, 59, 5; Caes. B. G. 1, 3, 2; 4, 30, 2; 6, 18 et saep.—Here too probably belongs the much disputed passage: ludos et inania honoris medio rationis atque abundantiae duxit (= ludos publicos cum aliis rebus quae ad inania honoris pertinent, duxit, i. e. existimavit habendos et ponendos in medio rationis atque abundantiae, ut inter rationem, quae plane spernit inania, et abundantiam, quae eadem ostentat, media via incederet), he thought right to manage them in a middle course between reason and profusion, Tac. Agr. 6 fin., v. Dübner and Orell. ad h. l.

    Lewis & Short latin dictionary > duco

  • 6 fama

    fāma, ae, f. [for, fa-ri], = phêmê, the talk of the multitude, like rumor, either as relating or as judging (v. rumor; cf. also: nomen, gloria, laudatio; clamor, plausus; honos, dignitas, honestas, laus, etc.).
    I.
    That which people say or tell, the common talk, a report, rumor, saying, tradition (freq. and class.; plur. very rare); absol., or with a statement of the subject-matter annexed with de, or as an object-clause; rarely with gen.
    a.
    Absol.:

    hascine propter res maledicas famas ferunt?

    Plaut. Trin. 1, 2, 149: a Brundisio nulla adhuc fama venerat, Cic. Att. 9, 3, 2:

    cum tristis a Mutina fama manaret,

    id. Phil. 14, 6, 15:

    at fuit fama. Quotusquisque est, qui istam effugere potest in tam maledica civitate?

    id. Cael. 16, 38: magna illico fama surrexit, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8, 2:

    aliquod fama ac nuntiis afferre,

    Caes. B. G. 6, 30, 2:

    hac fama ad Treviros perlata,

    id. ib. 5, 53, 2:

    reliquos (deos) ne famā quidem acceperunt,

    id. ib. 6, 21, 2; cf.:

    quam Eratostheni et quibusdam Graecis famā notam esse video,

    id. ib. 6, 24, 2:

    concedamus famae hominum,

    Cic. Rep. 2, 2:

    Daedalus, ut fama est, fugiens, etc.,

    Verg. A. 6, 14; cf.:

    pulsis (vetus est ut fama) Sabellis,

    Hor. S. 2, 1, 36:

    ita fama ferebat,

    Ov. M. 12, 197:

    duplex inde fama est,

    a twofold tradition, Liv. 1, 1, 6.— In plur.:

    inhonestas famas adjungere diis,

    Arn. 7, 219:

    per omnem provinciam magnae atrocesque famae ibant,

    Sall. H. 1, 67 Dietsch, ex conj.—
    b.
    Stating the subject-matter or contents.
    (α).
    With de:

    si quis quid de republica a finitimis rumore aut fama acceperit,

    Caes. B. G. 6, 20, 1:

    si quid ipsi audistis communi fama atque sermone de vi, de manu, de armis, etc.,

    Cic. Fl. 6, 13:

    de interitu P. Clodii,

    id. Mil. 35, 98:

    de Afranio fama est,

    id. Att. 7, 26, 1:

    de Titurii morte,

    Caes. B. G. 5, 39, 1; cf.:

    de victoria Caesaris,

    id. ib. 5, 53, 1;

    5, 51, 1: de proelio Dyrrhachino,

    id. B. C. 3, 80.— Plur.: ingentes esse famas de Regulo, Arrunt. ap. Sen. Ep. 114, 19 fin.
    (β).
    With an appos. clause:

    ne mihi hanc famam differant, Me... dedisse, etc.,

    Plaut. Trin. 3, 2, 63;

    v. differo, B. 2.: accipere fama et auditione, esse quoddam numen et vim deorum,

    Cic. N. D. 2, 37, 95:

    quod tibi esse antiquissimum constante famā atque omnium sermone celebratum est,

    id. Q. Fr. 1, 1, 8, § 24; so,

    constans fama,

    Liv. 6, 25, 4:

    cum esse praestantem Numam Pompilium fama ferret,

    Cic. Rep. 2, 13:

    cum fama per orbem terrarum percrebuisset, illum, etc.,

    Caes. B. C. 3, 43 fin.:

    fama nuntiabat, te esse in Syria,

    Cic. Fam. 12, 4, 2:

    fama incerta duos equites venisse,

    a vague rumor, Liv. 27, 50, 6:

    capsis quem (Cassium) fama est esse librisque Ambustum propriis,

    Hor. S. 1, 10, 63 al. —
    (γ).
    With gen.:

    vix ad aures meas istius suspicionis fama pervenit,

    Cic. Sull. 4, 12:

    propter incertam famam aeris alieni,

    an unsupported rumor, Liv. 6, 27, 3.—
    B.
    Personified: Fama, a goddess, daughter of Terra, swiftfooted, all-seeing, growing as she runs:

    Fama, malum qua non aliud velocius ullum,

    Verg. A. 4, 173 sq.; Ov. M. 12, 43 sq.; Val. Fl. 2, 116 sq.; Stat. Th. 3, 426 sq.; Ov. M. 8, 267; 9, 137; 14, 726; 15, 4; 853 al.
    II.
    The voice or judgment of the many, public opinion; more freq. objectively, the fame, character, reputation which a man has, either in general or in particular, as a good or bad reputation, etc. (very freq. and class.).
    A.
    In gen.:

    famam atque rumores pars altera consensum civitatis et velut publicum testimonium vocat: altera sermonem sine ullo certo auctore dispersum, cui malignitas initium dederit, incrementum credulitas,

    Quint. 5, 3; cf.:

    adversus famam rumoresque hominum si satis firmus steteris,

    Liv. 22, 39, 18:

    contra opinionem militum famamque omnium videri proelium defugisse, magnum detrimentum afferebat,

    Caes. B. C. 1, 82, 2; cf. id. ib. 3, 56 fin.: fama popularis, popular fame or favor, Cic. Tusc. 3, 2, 4; 5, 16, 46:

    forensis,

    Q. Cic. Petit. Cons. 5, 17: de bona fama (quam enim appellant eudoxian, aptius est hoc loco bonam famam appellare quam gloriam), Cic. Fin. 3, 17, 57:

    bona de Domitio, praeclara de Afranio fama est,

    id. Att. 7, 26, 1; cf.:

    qui bonam famam bonorum, quae sola vere gloria nominari potest, expetunt,

    id. Sest. 66, 139; Sall. C. 7, 6:

    si bonam famam mihi servasso, sat ero dives,

    Plaut. Most. 1, 3, 70 sq.:

    bona,

    Cat. 61, 62:

    bene loquendi fama,

    Cic. Brut. 74, 259:

    eloquentiae,

    Quint. 7, 1, 41:

    sapientiae,

    Cic. Lael. 4, 15:

    pudica,

    Prop. 2, 32 (3, 30), 21:

    alium mala fama et timor impediebat,

    Sall. J. 35, 4:

    inconstantiae,

    Cic. Fam. 1, 9, 11:

    vappae ac nebulonis,

    Hor. S. 1, 2, 12.—In plur.: inter arma civilia aequi boni famas petit, Sall. Fragm. ap. Sen. Ep. 114, 19 (Hist. inc. lib. 76 Dietsch).—
    B.
    In partic.
    1.
    In a good sense, fair fame, reputation, renown, = existumatio, fama bona:

    ut vos mihi domi eritis, proinde ego ero famā foris,

    Tert. Hec. 2, 1, 21: fundamentum [p. 723] est perpetuae commendationis et famae justitia, Cic. Off. 2, 20, 71:

    fama et existimatio,

    id. Quint. 15, 50; cf.:

    ut ante collectam famam conservet (for which, shortly after: habet existimationem multo sudore collectam),

    id. Div. in Caecil. 22, 71:

    sic ejus (Archiae) adventus celebrabantur, ut famam ingenii exspectatio hominis superaret... hac tanta celebritate famae cum esset jam absentibus notus, etc. (shortly before: celeriter antecellere omnibus ingenii gloriā contigit),

    id. Arch. 3, 5;

    so corresp. to gloria,

    id. Tusc. 1, 46, 110:

    fama ingeni abicienda,

    id. Fam. 9, 16, 3;

    with the latter cf.: anxius de fama ingenii,

    Quint. 11, 1, 50; 74:

    de alicujus fama detrahere,

    Cic. Fam. 3, 8, 5:

    famam in tuto collocare,

    Quint. 12, 11, 7:

    ejus scripta tantum intra famam sunt,

    id. 11, 3, 8:

    ad famam populi Romani pertinere, eos consules esse, etc.,

    Liv. 10, 24, 17:

    (ut amicorum) aut caput agatur aut fama,

    Cic. Lael. 17, 61:

    loco, fortuna, fama superiores,

    id. ib. 25, 94:

    virtus, fama, decus divitiis parent,

    Hor. S. 2, 3, 95:

    cui gratia, fama, valetudo, contingat abunde,

    id. Ep. 1, 4, 10:

    famam dicendi fortius quaerunt,

    Quint. 2, 12, 9: Evadne... Occidit Argivae fama pudicitiae, the glory or pride of Argive chastity, i. e. of the chaste women of Argos, Prop. 1, 15, 22.—Esp.: magna fama, great reputation, fame, glory:

    magnam famam attulisse Fabio Tarentum rebatur,

    Liv. 27, 25, 11:

    magnam famam sui relinquere,

    Nep. Lys. 1, 1:

    habere,

    Plin. 36, 21, 39, § 149.—
    2.
    In a bad sense, illfame, infamy, scandal, = infamia, fama mala (rare): opplere (aliquem) famā ac flagitiis, Turp. ap. Non. 306, 2; Ter. Ad. 2, 3, 10:

    neque specie famāve movetur, Nec jam furtivum Dido meditatur amorem,

    Verg. A. 4, 172; Sall. C. 3, 5; Tac. A. 12, 49; Plin. Pan. 28, 1; cf.:

    laeta apud plerosque, apud quosdam sinistra fama,

    Tac. A. 11, 19.

    Lewis & Short latin dictionary > fama

  • 7 festivitas

    festīvĭtas, ātis, f. [festivus], festive gayety, festivity, mirth, merriment, joy. *
    I.
    Lit.:

    jocum, festivitatem, ferias,

    Plaut. Capt. 4, 1, 3.—
    II.
    Transf.
    A.
    As a word of endearment (Plautinian):

    mi animule, Mea vita, mea festivitas (for which, shortly after: voluptas mea, meus festus dies),

    my joy, my delight, Plaut. Cas. 1, 47; 3, 3, 14; id. Poen. 1, 2, 176.—
    * B.
    A pleasant or kind demeanor, kindness:

    mei patris festivitas et facilitas,

    Ter. Eun. 5, 9, 18; cf. festivus, II. A.—
    C.
    Of speech, humor, pleasantry, jocoseness (Ciceron.;

    syn.: facetiae, lepor, sal): cum in illo genere perpetuae festivitatis ars non desideretur,

    Cic. de Or. 2, 54, 219:

    festivitate et facetiis C. Julius omnibus praestitit,

    id. Brut. 48, 177:

    nec umquam fuit oratio lepore et festivitate conditior (shortly before: faceta et urbana),

    id. de Or. 2, 56, 227:

    summa festivitate et venustate,

    id. ib. 1, 57, 243; id. Inv. 1, 18, 25:

    imago antiquae et vernaculae festivitatis (corresp. to facetiae and lepores),

    id. Fam. 9, 15, 2.—In plur.:

    Gorgias his festivitatibus insolentius abutitur,

    play of words, witticism, Cic. Or. 52, 176; Gell. praef. § 4.—
    D.
    Post-class., a festival, feast: festivitas in cunctis oppidis celebranda, Cod. Th. 15, 5, 3; Lampr. Alex. Sev. 63.—In plur.:

    sollennes, Cod. Th. 6, 8, 1: natalium principis,

    ib. 6, 4, 30.

    Lewis & Short latin dictionary > festivitas

  • 8 figura

    fĭgūra, ae, f. [v. fingo], a form, shape, figure (syn.: forma, species; tropus).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    corporis nostri partes totaque figura et forma et statura quam apta ad naturam sit, apparet,

    Cic. Fin. 5, 12, 35; cf.:

    hominum, vel etiam ceterarum animantium forma et figura,

    id. de Or. 3, 45, 179; and:

    quae figura, quae species humanā potest esse pulchrior?... Quod si omnium animantium formam vincit hominis figura, deus autem animans est: ea figura profecto est, quae pulcherrima sit omnium, etc.,

    id. N. D. 1, 18, 47 sq.;

    with this cf.: esse aliquem humana specie et figura, qui, etc.,

    id. Rosc. Am. 22, 63; Liv. 29, 17, 11:

    uri sunt specie et colore et figura tauri,

    Caes. B. G. 6, 28, 1:

    gemina tauri juvenisque,

    the Minotaur, Ov. M. 8, 169:

    Himera in muliebrem figuram habitumque formata,

    Cic. Verr. 2, 2, 35, § 87; cf.:

    figura et lineamenta hospitae,

    id. ib. 36, §

    89: conformatio quaedam et figura totius oris et corporis,

    id. de Or. 1, 25, 114:

    pulmonum vis et figura,

    id. Tusc. 1, 16, 37:

    formae figura,

    id. N. D. 1, 32, 90:

    formaï servare figuram,

    Lucr. 4, 69:

    navium figura (shortly before: navium species),

    Caes. B. G. 4, 25, 2:

    lapidis,

    Ov. M. 3, 399:

    dohorum,

    Plin. 2, 25, 22, § 90: lenticulae dimidiae, id. 27, 12, 98, § 124:

    quadriangula grani,

    id. 13, 22, 38, § 118:

    triquetra,

    id. 3, 16, 20, § 121:

    rotunditatis aut proceritatis,

    id. 13, 4, 9, § 49 et saep.—
    2.
    Concr., a sketch, figure, drawing (lat. Lat.): figurae quae schêmata vocant, Gell. 1, 20, 1; 2, 21, 10: kubos est figura ex omni latere quadrata, id. 1, 20, 4.—
    B.
    In partic.
    1.
    In the lang. of the Epicurean philosophy applied to the atoms or molecular parts of bodies:

    caelestem fulminis ignem Subtilem magis e parvis constare figuris,

    Lucr. 2, 385; 2, 682 sq.; 778; 3, 190 al.; cf.:

    illas figuras Epicuri, quas e summis corporibus dicit effluere,

    Quint. 10, 2, 15 Spald.—
    2.
    Poet., a form, shade, phantom of the dead:

    in somnis, cum saepe figuras Contuimur miras simulacraque luce carentum,

    Lucr. 4, 34:

    morte obita quales fama est volitare figuras,

    Verg. A. 10, 641:

    CVM VITA FVNCTVS IVNGAR TIS (i. e. tuis) VMBRA FIGVRIS,

    Inscr. Orell. 4847.—
    II.
    Trop., quality, kind, form, species, nature, manner.
    A.
    In gen.:

    de figura vocis satis dictum est,

    Auct. Her. 3, 15, 25:

    majus et minus et aeque magnum ex vi et ex numero et ex figura negotii consideratur,

    Cic. Inv. 1, 28, 41:

    figura orationis plenioris et tenuioris,

    id. de Or. 3, 55, 212; cf.:

    suam quandam expressit quasi formam figuramque dicendi,

    id. ib. 2, 23, 98:

    occurrunt animo pereundi mille figurae,

    kinds, Ov. H. 10, 81:

    edidit innumeras species, partimque figuras rettulit antiquas, etc.,

    id. M. 1, 436; cf.:

    capiendi figurae (for which, shortly after: species capiendi),

    Dig. 39, 6, 31:

    condicionis,

    ib. 35, 2, 30. —
    B.
    In partic.
    1.
    Gram. t. t., form of a word, inflection:

    alia nomina, quod quinque habent figuras, habere quinque casus,

    Varr. L. L. 9, § 52; cf.:

    non debuisse ex singulis vocibus ternas vocabulorum figuras fieri, ut albus, alba, album,

    id. ib. 9, §

    55: quaedam (verba) tertiae demum personae figura dicuntur, ut licet, piget,

    Quint. 1, 4, 29; 8, 2, 15 Spald.—
    2.
    Rhet. t. t., a figure of speech, schêma, Cic. de Or. 3, 53 sq.; id. Or. 39 sq.; Quint. 9, 1 sq. et saep.—
    b.
    Esp., one which contains hints or allusions, Suet. Vesp. 13; id. Dom. 10; cf. Quint. 9, 2, 82.

    Lewis & Short latin dictionary > figura

  • 9 gravis

    grăvis, e, adj. [Sanscr. gurus (root gar-); Gr. barus, heavy; gravis, for gar-uis; cf. also Brutus]. With respect to weight, heavy, weighty, ponderous, burdensome; or pass., loaded, laden, burdened (opp. levis, light; in most of its significations corresp. to the Gr. barus; cf. onerosus, onerarius).
    I.
    Lit. Absol. or with abl.
    1.
    In gen.: imber et ignis, spiritus et gravis terra, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 37 Müll.; so,

    tellus,

    Ov. M. 7, 355:

    corpora,

    Lucr. 2, 225 sq.; cf. id. 5, 450 sq.:

    limus,

    id. 5, 496:

    in eo etiam cavillatus est, aestate grave esse aureum amiculum, hieme frigidum,

    Cic. N. D. 3, 34, 83:

    navigia,

    Caes. B. G. 5, 8, 4; cf.:

    tot ora navium gravi Rostrata duci pondere,

    Hor. Epod. 4, 17:

    cum gravius dorso (aselli) subiit onus,

    id. S. 1, 9, 21:

    sarcina,

    id. Ep. 1, 13, 6: inflexi grave robur aratri, Verg. G. 1, 162:

    cujus (tibicinae) Ad strepitum salias terrae gravis,

    Hor. Ep. 1, 14, 26: terra, burdened (by the heavy body), Ov. M. 12, 118:

    naves hostilibus spoliis graves,

    heavily laden, Liv. 29, 35, 5; cf.:

    agmen grave praedā,

    id. 21, 5, 8;

    for which also simply: grave agmen,

    id. 31, 39, 2:

    miles,

    heavy-armed, Tac. A. 12, 35:

    gravis aere dextra,

    Verg. E. 1, 36:

    cum fatalis equus saltu super ardua venit Pergama et armatum peditem gravis attulit alvo,

    i. e. filled, full, id. A. 6, 516 (an imitation of Maximo saltu superavit Gravidus armatis equus, Enn. ap. Macr. S. 6, 2; v. gravidus, II. b):

    graves imbre nubes,

    Liv. 28, 15, 11:

    graves fructu vites,

    Quint. 8, 3, 8:

    gravis vinculis,

    Plin. Ep. 7, 27, 10.—
    2.
    In partic.
    a.
    With respect to value or number, heavy, great. So, aes grave, heavy money, money of the oldest standard, in which an as weighed a full pound: grave aes dictum a pondere, quia deni asses, singuli pondo libras, efficiebant denarium, etc., Paul. ex Fest. p. 98 Müll.:

    et quia nondum argentum signatum erat, aes grave plaustris quidam (ex patribus) ad aerarium convehentes, etc.,

    Liv. 4, 60, 6; 10, 46, 5; 22, 33, 2 et saep.:

    populus Romanus ne argento quidem signato ante Pyrrhum regem devictum usus est: librales appendebantur asses. Quare aeris gravis poena dicta,

    Plin. 33, 3, 13, § 42: argentum, i. e. uncoined = rude:

    placet argentum grave rustici patris sine ullo opere et nomine artificis,

    Sen. Tranq. 1, 4:

    notavit aliquos, quod pecunias levioribus usuris mutuati graviore fenore collocassent,

    at a higher rate, Suet. Aug. 39; cf.:

    in graviore annona,

    id. ib. 25: grave pretium, a high price, Sall. Fragm. ap. Non. 314, 25.—With respect to number: graves pavonum greges, great or numerous flocks, Varr. ap. Non. 314, 31. —
    b.
    For the usual gravidus, with young, pregnant ( poet. and in post-Aug. prose):

    regina sacerdos Marte gravis,

    Verg. A. 1, 274; cf.

    uterus (shortly after: gravidus tumet venter),

    Ov. M. 10, 495:

    balaenae utero graves (shortly before, gravidae),

    Plin. 9, 6, 5, § 13.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of hearing or sound, deep, grave, low, bass (opp. acutus, treble):

    vocem ab acutissimo sono usque ad gravissimum sonum recipiunt,

    Cic. de Or. 1, 59, 251; cf. id. ib. 3, 57, 216:

    qui (sonus) acuta cum gravibus temperans, varios aequabiliter concentus efficit,

    id. Rep. 6, 18:

    vox,

    Quint. 11, 3, 17; 42: sonus, 2, 8, 15; 5, 10, 125; 11, 3, 41; Ov. M. 12, 203:

    tenor,

    Quint. 1, 5, 26:

    syllaba,

    i. e. unaccented, id. 1, 5, 22 sq.; 12, 10, 33.—
    2.
    Of smell or flavor, strong, unpleasant, offensive:

    an gravis hirsutis cubet hircus in alis,

    rank, Hor. Epod. 12, 5:

    chelydri,

    Verg. G. 3, 415:

    ellebori,

    id. ib. 3, 451:

    odor calthae,

    strong, Plin. 21, 6, 15, § 28; cf.:

    herba odore suaviter gravi,

    id. 25, 9, 70, § 118; cf.

    117: habrotonum odore jucunde gravi floret,

    id. 21, 10, 34, § 60: absynthium ut bibam gravem, i. e. bitter, Varr. ap. Non. 19, 27, and 314, 14.—
    3.
    Of the state of the body or health, gross, indigestible, unwholesome, noxious, severe; sick:

    (Cleanthes) negat ullum esse cibum tam gravem, quin is die et nocte concoquatur,

    Cic. N. D. 2, 9, 24; so,

    genera cibi graviora,

    Cels. 2, 18:

    gravissima bubula (caro),

    id. ib.:

    pisces gravissimi,

    id. ib.:

    neque ex salubri loco in gravem, neque ex gravi in salubrem transitus satis tutus est,

    id. 1, 3; cf.:

    solum caelumque juxta grave,

    Tac. H. 5, 7:

    solet esse gravis cantantibus umbra,

    Verg. E. 10, 75:

    anni tempore gravissimo et caloribus maximis,

    Cic. Q. Fr. 2, 16, 1; cf.:

    gravis auctumnus in Apulia circumque Brundisium ex saluberrimis Galliae et Hispaniae regionibus, omnem exercitum valetudine tentaverat,

    Caes. B. C. 3, 2 fin.:

    grave tempus et forte annus pestilens erat urbi agrisque,

    Liv. 3, 6, 1; cf. also id. 3, 8, 1:

    aestas,

    Verg. G. 2, 377:

    morbo gravis,

    sick, id. ib. 3, 95; cf.:

    gravis vulnere,

    Liv. 21, 48, 4:

    aetate et viribus gravior,

    id. 2, 19, 6:

    gravior de vulnere,

    Val. Fl. 6, 65:

    non insueta graves tentabunt pabula fetas,

    sick, feeble, Verg. E. 1, 50; so absol.:

    aut abit in somnum gravis,

    heavy, languid, Lucr. 3, 1066.
    II.
    Trop.
    A.
    In a bad sense, heavy, burdensome, oppressive, troublesome, grievous, painful, hard, harsh, severe, disagreeable, unpleasant (syn.: molestus, difficilis, arduus): qui labores morte finisset graves, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 48, 115:

    quod numquam tibi senectutem gravem esse senserim... quibus nihil est in ipsis opis ad bene beateque vivendum, iis omnis aetas gravis est,

    Cic. de Sen. 2, 4; cf.:

    onus officii,

    id. Rosc. Am. 38, 112; id. Rep. 1, 23:

    et facilior et minus aliis gravis aut molesta vita est otiosorum,

    id. Off. 1, 21, 70; id. Rep. 1, 4:

    miserior graviorque fortuna,

    Caes. B. G. 1, 32, 4:

    haec si gravia aut acerba videantur, multo illa gravius aestimare debere, etc.,

    id. ib. 7, 14 fin.:

    velim si tibi grave non erit, me certiorem facias,

    Cic. Fam. 13, 73, 2:

    grave est homini pudenti petere aliquid magnum,

    id. Fam. 2, 6, 1; id. Att. 1, 5, 4:

    est in populum Romanum grave, non posse, etc.,

    id. Balb. 7, 24:

    verbum gravius,

    id. Verr. 2, 3, 58, § 134:

    ne quid gravius in fratrem statueret... quod si quid ei a Caesare gravius accidisset, etc.,

    Caes. B. G. 1, 20, 1 and 4:

    gravissimum supplicium,

    id. ib. 1, 31, 15:

    habemus senatusconsultum in te, Catilina, vehemens et grave,

    Cic. Cat. 1, 1, 3:

    edictum,

    Liv. 29, 21, 5:

    gravioribus bellis,

    Cic. Rep. 1, 40:

    gravis esse alicui,

    id. Fam. 13, 76, 2; cf.:

    adversarius imperii,

    id. Off. 3, 22, 86:

    gravior hostis,

    Liv. 10, 18, 6:

    senes ad ludum adolescentium descendant, ne sint iis odiosi et graves,

    Cic. Rep. 1, 43:

    gravis popularibus esse coepit,

    Liv. 44, 30, 5.—Prov.:

    gravis malae conscientiae lux est,

    Sen. Ep. 122.—
    B.
    In a good sense, weighty, important, grave; with respect to character, of weight or authority, eminent, venerable, great:

    numquam erit alienis gravis, qui suis se concinnat levem,

    Plaut. Trin. 3, 2, 58:

    quod apud omnes leve et infirmum est, id apud judicem grave et sanctum esse ducetur?

    Cic. Rosc. Com. 2, 6:

    ea (honestas) certe omni pondere gravior habenda est quam reliqua omnia,

    id. Off. 3, 8, 35; id. Deiot. 2, 5:

    cum gravibus seriisque rebus satisfecerimus,

    id. ib. 1, 29, 103:

    auctoritas clarissimi viri et in rei publicae maximis gravissimisque causis cogniti,

    id. Fam. 5, 12, 7; cf. causa, Lucil. ap. Non. 315, 31; Quint. 1, 2, 3; Caes. B. C. 1, 44, 4:

    gravius erit tuum unum verbum ad eam rem, quam centum mea,

    Plaut. Trin. 2, 2, 107:

    ut potentia senatus atque auctoritas minueretur: quae tamen gravis et magna remanebat,

    Cic. Rep. 2, 34:

    sententiis non tam gravibus et severis quam concinnis et venustis,

    id. Brut. 95, 325:

    gravior oratio,

    id. de Or. 2, 56, 227:

    nihil sibi gravius esse faciendum, quam ut, etc.,

    id. Clu. 6, 16:

    inceptis gravibus et magna professis,

    Hor. A. P. 14:

    exemplum grave praebet ales, etc.,

    id. C. 4, 11, 26:

    non tulit ullos haec civitas aut gloria clariores, aut auctoritate graviores, aut humanitate politiores,

    Cic. de Or. 2, 37, 154:

    et esse et videri omnium gravissimus et severissimus,

    id. ib. 2, 56, 228:

    homo prudens et gravis,

    id. ib. 1, 9, 38:

    neque oratio abhorrens a persona hominis gravissimi,

    id. Rep. 1, 15 fin.:

    auctor,

    id. Pis. 6, 14:

    testis,

    id. Fam. 2, 2:

    non idem apud graves viros, quod leviores (decet),

    Quint. 11, 1, 45:

    vir bonus et gravis,

    id. 11, 3, 184:

    gravissimi sapientiae magistri,

    id. 12, 1, 36:

    tum pietate gravem ac meritis si forte virum quem Conspexere,

    Verg. A. 1, 151:

    gravissima civitas,

    Cic. Rep. 1, 3:

    gravem atque opulentam civitatem vineis et pluteis cepit,

    an important city, Liv. 34, 17, 12.— Hence, adv.: grăvĭter.
    1.
    Weightily, heavily, ponderously (very rare):

    aëra per purum graviter simulacra feruntur,

    Lucr. 4, 302; cf.:

    graviter cadere,

    id. 1, 741; Ov. P. 1, 7, 49.—
    b.
    Transf.
    (α).
    Of tones, deeply:

    natura fert, ut extrema ex altera parte graviter, ex altera autem acute sonent,

    Cic. Rep. 6, 18; Lucr. 4, 543.—Far more freq.,
    (β).
    Vehemently, strongly, violently:

    graviter crepuerunt fores,

    Ter. Heaut. 3, 3, 52; so,

    spirantibus flabris,

    Lucr. 6, 428; Ter. Ad. 5, 3, 2:

    pertentat tremor terras,

    Lucr. 6, 287:

    ferire aliquem,

    Verg. A. 12, 295:

    conquassari omnia,

    Lucr. 5, 105; cf.:

    quae gravissime afflictae erant naves,

    Caes. B. G. 4, 31, 2.—
    2.
    Trop.
    a.
    Vehemently, violently, deeply, severely; harshly, unpleasantly, disagreeably:

    graviter aegrotare,

    Cic. Off. 1, 10, 32:

    se habere,

    id. Att. 7, 2, 3:

    neque is sum, qui gravissime ex vobis mortis periculo terrear,

    Caes. B. G. 5, 30, 2:

    gravissime dolere,

    id. ib. 5, 54 fin.:

    quem ego amarem graviter,

    Plaut. Cist. 1, 1, 87; cf.: placere occoepit graviter, postquam est mortua, [p. 829] Caecil. ap. Non. 314, 19:

    tibi edepol iratus sum graviter,

    Ter. Hec. 4, 4, 2:

    cives gravissime dissentientes,

    Cic. Phil. 12, 11, 27:

    si me meis civibus injuria suspectum tam graviter atque offensum viderem,

    id. Cat. 1, 7, 17:

    graviter angi,

    id. Lael. 3, 10:

    tulit hoc commune dedecus jam familiae graviter filius,

    with chagrin, vexation, id. Clu. 6, 16; cf.:

    graviter et acerbe aliquid ferre,

    id. Verr. 2, 1, 58, § 152:

    graviter accipere aliquid,

    id. de Or. 2, 52, 211; Tac. A. 13, 36; cf.:

    adolescentulus saepe eadem et graviter audiendo victus est,

    Ter. Heaut. 1, 1, 62:

    nolo in illum gravius dicere,

    more harshly, id. Ad. 1, 2, 60; cf.:

    de amplissimis viris gravissime acerbissimeque decernitur,

    Caes. B. C. 1, 5, 4; id. B. G. 3, 16, 4; cf.

    also: severe et graviter et prisce agere,

    Cic. Cael. 14, 33:

    ut non gravius accepturi viderentur, si nuntiarentur omnibus eo loco mortem oppetendam esse,

    more sorrowfully, Liv. 9, 4, 6.—
    b.
    In an impressive or dignified manner, impressively, gravely, seriously, with propriety or dignity:

    his de rebus tantis tamque atrocibus neque satis me commode dicere neque satis graviter conqueri neque satis libere vociferari posse intelligo. Nam commoditati ingenium, gravitati aetas, libertati tempora sunt impedimento,

    Cic. Rosc. Am. 4, 9:

    (Scipio) utrumque egit graviter,

    with dignity, id. Lael. 21, 77:

    res gestas narrare graviter,

    id. Or. 9, 30; cf.:

    locum graviter et copiose tractare,

    id. Fin. 4, 2, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > gravis

  • 10 sanus

    sānus, a, um (sanun', for sanusne, Plaut. Bacch. 3, 6, 37; id. Men. 5, 2, 66; id. Mere. 2, 2, 21; 2, 4, 21; id. Rud. 3, 2, 19; id. Truc. 2, 4, 13; cf.

    sanan',

    id. Am. 3, 2, 48; id. Cure. 5, 2, 54; id. Cist. 4, 1, 14; id. Ep. 5, 1, 42; id. Men. 2, 3, 43;

    and sanin',

    id. Ps. 4, 7, 83), adj. [kindr. with SA, sôs], sound, whole, healthy, physically or mentally (cf.: integer, incolumis, sospes, salvus).
    I.
    Lit., sound in body, whole, healthy, well:

    pars corporis,

    Cic. Sest. 65, 135:

    sensus si sani sunt et valentes,

    id. Ac. 2, 7, 19:

    sanis modo et integris sensibus,

    id. ib. 2, 25, 90:

    corpora sana,

    Quint. 8, prooem. §

    19: ut alimenta sanis corporibus agri cultura, sic sanitatem aegris medicina promittit, Cels. praef. 1: homo,

    id. ib. 1, 1:

    sanum recteque valentem,

    Hor. Ep. 1, 16, 21:

    domi meae eccam salvam et sanam,

    Plaut. Ep. 4, 1, 36:

    sana et salva amica,

    id. Merc. 5, 2, 48 (cf. infra, B. and II. A.):

    sanus ac robustus,

    Quint. 2, 10, 6:

    si noles sanus, curres hydropicus,

    Hor. Ep. 1, 2, 34:

    sanus utrisque Auribus atque oculis,

    id. S. 2, 3, 284:

    ulcera sana facere,

    Cato, R. R. 157, 3; cf.:

    aliquem sanum facere... sanus fieri,

    id. ib. 157, 8:

    si eo medicamento sanus factus sit,

    Cic. Off. 3, 24, 92.— Poet.:

    volnera ad sanum nunc coiere mea (for ad sanitatem),

    are healed, Prop. 3 (4), 24, 18.— Comp.:

    aegrotare malim quam esse tuā salute sanior,

    Plaut. Truc. 2, 2, 5.— Sup.:

    interim licet negotia agere, ambulare, etc.... perinde atque sanissimo,

    Cels. 7, 4, 4.—
    B.
    Transf., sound, safe, whole, etc. (very rare): Ac. Salvast, navis, ne time. Ch. Quid alia armamenta? Ac. Salva et sana sunt, Plaut. Merc. 1, 2, 62:

    sana et salva res publica,

    Cic. Fam. 12, 23, 3:

    civitas,

    Liv. 3, 17:

    nare sagaci Aëra non sanum sentire,

    i. e. tainted, Luc. 7, 830.—
    II.
    Trop.
    A.
    Sound in mind, in one's right mind, rational, sane, sober, discreet, etc.:

    eos sanos intellegi necesse est, quorum mens motu quasi morbi perturbata nullo sit: qui contra affecti sunt, hos insanos appellari necesse est,

    Cic. Tusc. 3,5,11: Am. Delirat uxor. Al. Equidem ecastor sana et salva sum, Plaut. Am. 2, 2, 98: Am. Haec sola sanam mentem gestat meorum familiarium. Br. Immo omnes sani sunt profecto. Am. At me uxor insanum facit Suis foedis factis, id. ib. 5, 1, 31 sqq.; cf. Cic. Off. 3, 25, 95:

    quam ego postquam inspexi non ita amo, ut sani solent Homines, sed eodem pacto ut insani solent,

    Plaut. Merc. 2, 1, 38:

    sanus non est ex amore illius (shortly after: insanior ex amore),

    id. ib. 2, 3, 106:

    si sis sanus aut sapias satis... nisi sis stultior stultissimo,

    id. Am. 3, 2, 23; cf.

    (opp. insipiens),

    id. Bacch. 4, 3, 14:

    hic homo sanus non est,

    is out of his senses, is insane, id. Am. 1, 1, 246; id. Merc. 5, 2, 110; id. Men. 1, 3, 15; 2, 2, 39 et saep.; cf.: En. Sanun' es? Ch. Pol sanus si sim, non te medicum mihi expetam, id. Merc. 2, 4, 21; so, sanun' es? sanan' es? sanin' estis? v. the passages cited init.:

    satin' sanus es?

    are you in your senses? Ter. Heaut. 4, 3, 29 (opp. sobrius); 5, 2, 33; id. And. 4, 4, 10; id. Ad. 5, 8, 14; id. Phorm. 5, 3, 19.—With gen.: satin' tu sanus mentis aut animi tui, Qui conditionem hanc repudies? Plaut. Trin. 2, 4, 53:

    vix sanae mentis estis,

    Liv. 32, 21:

    mentis bene sanae,

    Hor. S. 1, 9, 44:

    mentis sanae vix compos,

    Ov. M. 8, 35; so, sanae mentis, Tib. ap. Suet. Tib. 67:

    ego illum male sanum semper putavi,

    a man of not very sound mind, Cic. Att. 9, 15, 5:

    male sana (Dido),

    i. e. raving, Verg. A. 4, 8:

    male sani poëtae,

    i. e. inspired, Hor. Ep. 1, 19, 4; cf. Ov. M. 3, 474:

    excludit sanos Helicone poëtas,

    calculating, sober, Hor. A. P. 296:

    bene sanus Ac non incautus,

    very prudent, discreet, id. S. 1, 3, 61:

    praecipue sanus,

    id. Ep. 1, 1, 108:

    rem publicam capessere hominem bene sanum non oportere,

    Cic. Sest. 10, 23:

    sani ut cretā an carbone notati?

    id. ib. 2, 3, 246:

    pro sano loqueris, cum me appellas nomine,

    like a rational being, rationally, Plaut. Men. 2, 2, 24; so,

    pro sano,

    id. ib. 5, 5, 42; cf.: nihil hunc se absente pro sano facturum arbitratus, qui, etc., * Caes. B. G. 5, 7:

    adeo incredibilis visa res, ut non pro vano modo, sed vix pro sano nuncius audiretur,

    Liv. 39, 49: quem in locum nemo sanus hostis subiturus esset, Auct. B. Alex. 74 fin.:

    solve senescentem sanus equum,

    Hor. Ep. 1, 1, 8 et saep.:

    tumultu etiam sanos consternante animos,

    discreet, well-disposed, Liv. 8, 27:

    sensus,

    Verg. E. 8, 66:

    mores,

    Dig. 27, 10, 1.—With ab: ego sanus ab illis (vitiis), sound as respects them, i. e. free from, unaffected by them, etc., Hor. S. 1, 4, 129.— Comp.:

    qui sanior, ac si, etc.,

    Hor. S. 2, 3, 241; 2, 3, 275.— Sup.:

    quisquam sanissimus tam certa putat, quae videt, quam? etc.,

    Cic. Ac. 2, 28, 89 init.:

    confluentibus ad eum (Sullam) optimo quoque et sanissimo,

    Vell. 2, 25, 2.—
    B.
    Of style, sound, correct, sensible, sober, chaste:

    qui rectum dicendi genus sequi volunt, alii pressa demum et tenuia et quae minimum ab usu cottidiano recedant, sana et vere Attica putant, etc.,

    Quint. 10, 1, 44:

    nihil erat in ejus oratione, nisi sincerum, nihil nisi siccum atque sanum,

    Cic. Brut. 55, 202; cf.:

    Attici oratores sani et sicci,

    id. Opt. Gen. 3, 8; and:

    Rhodii (oratores) saniores et Atticorum similiores,

    id. Brut. 13, 51:

    orator rectus et sanus,

    Plin. Ep. 9, 26, 1; Vulg. 2 Tim. 4, 3; id. Tit. 2, 8; cf.:

    sana ratio,

    Val. Max. 9, 13, 3; Aug. Civ. Dei, 1, 22, 2.—Hence, advv., in two forms, saniter (ante-class.) and sane (class.).
    * A.
    sānĭter, rationally, Afran. ap. Non. 515, 22.—
    B. * 1.
    (Acc. to I.) Soundly, healthily, well: sane sarteque, Porphyrio ap. Charis. p. 195 fin.; 196 init. P.—
    2.
    (Acc. to II.) Soberly, sensibly, reasonably, discreetly (very rare;

    not in Cic.): bonum est, pauxillum amare sane, insane non bonum est,

    Plaut. Curc. 1, 3, 20:

    sane sapio et sentio,

    I am in full possession of my reason and senses, id. Am. 1, 1, 292:

    non ego sanius Bacchabor Edonis (with furere),

    Hor. C. 2, 7, 26:

    dixit sanius,

    Sen. Contr. 5, 34 fin.
    b.
    In gen., like valde (i. e. valide), an intensive particle, well, indeed, doubtless, by all means, truly, certainly, of course, forsooth, right, very, etc. (freq. and class.):

    sane sapis et consilium placet,

    Plaut. Ps. 2, 2, 67 sq.; so,

    sapis sane,

    id. Cas. 3, 6, 25:

    sapit,

    id. Men. 5, 2, 39:

    sane haud quicquam'st, magis quod cupiam,

    id. Curc. 1, 3, 15; 2, 3, 43:

    sane ego illum metuo,

    id. Men. 5, 2, 108:

    cum illā sane congruost sermo tibi,

    id. Mil. 4, 3, 23:

    sane ego sum amicus nostris aedibus,

    id. As. 2, 3, 7:

    dabant hae feriae tibi opportunam sane facultatem ad explicandas tuas litteras,

    Cic. Rep. 1, 9, 14:

    odiosum sane genus hominum officia exprobrantium,

    id. Lael. 20, 71; id. Quint. 3, 11:

    humilem sane relinquunt ortum amicitiae,

    id. Lael. 9, 29; cf.:

    tenui sane muro dissepiunt,

    id. Rep. 4, 4, 4:

    judicare difficile est sane,

    id. Lael. 17, 62:

    explicat orationem sane longam et verbis valde bonis,

    id. Agr. 2, 5, 13:

    (narratio) res sane difficilis,

    id. de Or. 2, 66, 264:

    sane grandes libros,

    id. Rep. 3, 8, 12:

    cui sane magna est in mento cicatrix,

    Auct. Her. 4, 49, 63:

    Herennium quendam, sane hominem nequam atque egentem, coepisse, etc.,

    Cic. Att. 1, 19, 5:

    Paulus mihi de re publicā alia quaedam sane pessima,

    id. Att. 14, 7, 1:

    sane murteta relinqui,

    Hor. Ep. 1, 15, 5:

    id sane est invisum duobus,

    id. ib. 2, 2, 64:

    bonus sane vicinus,

    id. ib. 2, 2, 132:

    sane populus numerabilis,

    id. A. P. 206.— In replies: Mi. Te moneri numne vis? Ha. Sane volo, by all means, surely, to be sure, certainly, Plaut. Poen. 5, 2, 119; so,

    sane volo,

    id. Cas. 2, 3, 55; id. Rud. 5, 3, 51; Ter. Heaut. 4, 8, 31: Ch. Estne, ut fertur, forma? Pa. Sane, id. Eun. 2, 3, 69; 4, 7, 15:

    sane hoc multo propius ibis,

    id. Ad. 4, 2, 41. Th. Quid taces? Ph. Sane quia vero hae mihi patent semper fores, id. Eun. 1, 2, 9; id. And. 1, 2, 24: C. F. Visne igitur, etc. C. P. Sane placet, Cic. Part. Or. 1, 2:

    sane et libenter quidem,

    id. Rep. 2, 38, 64.—Ironically:

    quam sane magni referat,

    Plaut. Mil. 3, 3, 9; cf.: sane legem Juliam timeo, Ner. ap. Suet. Ner. 33 med.:

    beneficium magnum sane dedit!

    Phaedr. 3, 15, 12.—

    With other adverbs: esse aedificatas has sane bene,

    right well, very well, Plaut. Most. 3, 2, 74:

    res rustica sane bene culta,

    Cic. Quint. 3, 12; Ter. Hec. 1, 2, 103:

    bene sane, as an answer,

    very well, id. And. 5, 2, 7; id. Ad. 4, 2, 47:

    recte sane,

    id. Eun. 5, 5, 11; id. Heaut. 3, 2, 27; 3, 3, 20; id. Ad. 3, 3, 63; id. Phorm. 5, 8, 10:

    sane commode,

    Plaut. Poen. 1, 2, 72:

    sapienter sane,

    id. Pers. 3, 3, 42 et saep.:

    scite hercle sane,

    id. Trin. 3, 3, 53:

    sane hercle,

    Ter. Eun. 3, 5, 59; id. Hec. 3, 5, 9; id. Phorm. 3, 3, 9:

    sane quidem,

    id. And. 1, 2, 24:

    sane quidem hercle,

    Cic. Leg. 2, 4, 8:

    sane pol,

    Ter. And. 1, 4, 2.—Sane quam, how very, i. e. very much indeed, uncommonly, exceedingly (cf.:

    admodum quam and valde quam): conclusa est a te tam magna lex sane quam brevi,

    Cic. Leg. 2, 10, 23:

    quod de Pompeio Caninius agit, sane quam refrixit,

    id. Q. Fr. 2, 4 (6), 5; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 1, 2; 8, 4, 2; Brut. ib. 11, 13, 4 (shortly before: suos valde quam paucos habet); Sulp. ib. 4, 5, 1.—With negatives:

    haud sane diu est,

    not very long since, Plaut. Merc. 3, 1, 44:

    edepol commissatorem haud sane commodum,

    Ter. Ad. 5, 2, 8:

    haud sane intellego, quidnam sit, etc.,

    Cic. Off. 2, 2, 5; Sall. C. 37, 9; 53, 5; id. Rep. Ord. 2, 11; Cic. Sen. 1, 3; Curt. 3, 1, 14:

    agellus non sane major jugero uno,

    Varr. R. R. 3, 16, 10:

    cum his temporibus non sane in senatum ventitarem,

    Cic. Fam. 13, 77, 1:

    non sane mirabile hoc quidem,

    id. Div. 2, 31, 67:

    non ita sane vetus,

    id. Brut. 10, 41:

    non sane credere,

    Hor. Ep. 1, 7, 61:

    nihil sane esset, quod, etc.,

    absolutely nothing, nothing at all, Cic. Q. Fr. 1, 2, 2, § 7; so,

    nihil sane,

    id. de Or. 2, 1, 5; Sall. C. 16, 5; Hor. S. 2, 3, 138; id. Ep. 2, 1, 206 al.—
    (β).
    In restrictive concessions, to be sure, indeed, certainly, however: sane bonum, ut dixi, rei publicae genus, Cic.Rep. 2, 26, 48; cf.:

    hoc sane frequentissimum est... sed, etc.,

    Quint. 4, 2, 130:

    negant quemquam esse virum bonum nisi sapientem. Sit ita sane, sed, etc.,

    Cic. Lael. 5, 18; cf. id. Rep. 1, 19, 32:

    haec si vobis non probamus, sint falsa sane,

    id. Ac. 2, 32, 105:

    sint sane, quoniam ita mores se habent, liberales,

    Sall. C. 52, 12; id. J. 31, 8:

    sit hoc sane leve,

    Cic. Sest. 54, 115:

    sed fruatur sane hoc solacio,

    id. Prov. Cons. 7, 16; Ov. H. 17, 13; Curt. 5, 1, 6:

    repetita narratio sane res declamatoria magis quam forensis,

    Quint. 4, 2, 128:

    poëtis permittamus sane ejusmodi exempla,

    id. 8, 3, 73:

    non sane recepto in usum nomine,

    not indeed, id. 5, 11, 20; cf. id. 7, 1, 41.—
    (γ).
    With imperatives in colloq. lang. likewise concessive, like the English then, pray then, if you will:

    ubi ego Sosia nolim esse, tu esto sane Sosia,

    Plaut. Am. 1, 1, 283: Al. Num quid vis, quin abeam jam intro? Ju. I sane, id. ib. 3, 3, 16:

    abi tu sane superior,

    id. Stich. 5, 4, 14:

    i sane,

    id. As. 3, 3, 86; id. Aul. 2, 5, 7; id. Ep. 1, 1, 73; id. Pers. 4, 4, 25; 4, 4, 55; id. Rud. 2, 3, 55; Ter. Ad. 4, 2, 48:

    ite sane,

    Plaut. Aul. 3, 3, 3:

    abi sane,

    id. Am. 1, 1, 197; id. Rud. 3, 6, 17; id. Stich. 1, 3, 107; Ter. Heaut. 3, 3, 27:

    sequere sane,

    Plaut. Merc. 3, 1, 2:

    age sane,

    id. Men. 1, 2, 44; id. Ps. 5, 2, 27:

    da sane,

    id. Merc. 4, 1, 11:

    dato sane,

    id. Stich. 4, 1, 47:

    cedo sane,

    id. Pers. 4, 3, 30; 5, 1, 20; Ter. Heaut. 4, 7, 4:

    nosce sane,

    Plaut. As. 2, 4, 58:

    age sane, omnes,

    Liv. 1, 57, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > sanus

  • 11 rubor

    rŭbor, ōris, m. [rubeo], redness of all shades, cf. Gell. 2, 26, 5 (class.).
    I.
    In gen.:

    candore mixtus rubor,

    Cic. N. D. 1, 27, 75:

    medicamenta ruboris,

    id. Or. 23, 79; cf. Ov. M. 3, 491; id. Am. 3, 3, 5 sq.:

    cui plurimus ignem Subjecit rubor,

    Verg. A. 12, 66 sq.:

    quidam ruboris acerrimi,

    Sen. Q. N. 1, 14, 2; Plin. 11, 38, 91, § 224:

    in ore impudentia multo rubore effusa,

    Plin. Pan. 48, 4; Tac. Agr. 45:

    cocci,

    Plin. 10, 22, 29, § 56.— Plur.:

    Tyrios incocta rubores,

    i. e. purple, Verg. G. 3, 307:

    molles rubores,

    Sen. Herc. Oet. 664.—
    II.
    In partic., a blush.
    A.
    Lit.:

    pudorem rubor consequitur,

    Cic. Tusc. 4, 8, 19:

    Masinissae haec audienti non rubor solum suffusus, sed lacrimae etiam obortae,

    Liv. 30, 15:

    verecundus,

    Ov. M. 1, 484; cf. id. ib. 2, 450; 4, 329;

    6, 47.—In a comic equivoque: in ruborem te totum dabo,

    I will make you red all over, Plaut. Capt. 5, 2, 9 (cf. id. Truc. 2, 2, 37 sq.).—
    B.
    Meton. (causa pro effectu), shamefacedness, bashfulness, modesty (syn. pudor;

    not freq. till after the Aug. per.): (orator) praestet ingenuitatem et ruborem suum verborum turpitudine et rerum obscenitate vitandā,

    Cic. de Or. 2, 59, 242; cf.:

    ruborem incutere,

    Liv. 45, 37 fin.:

    ruborem afferre,

    Tac. A. 13, 15:

    vox, quae vel rabulae cuivis ruborem inicere potest,

    to put to the blush, Auct. Her. 4, 10, 14:

    vultu modesto ruborisque pleno (shortly after: verecundia oris),

    Suet. Dom. 18:

    proprius,

    Tac. H. 4, 7:

    antiquitatis,

    Plin. 36, 1, 2, § 4.—
    2.
    Esp., after the Aug. per., by a further meton. (like pudor), the cause of shame; shame, disgrace:

    censoris judicium nihil fere damnato nisi ruborem affert,

    Cic. Rep. 4, 6, 6:

    nec tunicam tibi sit posuisse, rubori,

    Ov. Am. 3, 14, 21; cf.:

    duas res ei rubori fuisse, unam, quod, etc.,

    Liv. 45, 13; 4, 35, 11; so,

    rubori est (alicui),

    Tac. A. 14, 55 fin.; 11, 17;

    for which also: nec rubor est emisse palam,

    Ov. A. A. 3, 167; Tac. G. 13:

    minorem quippe ruborem fore in juris iniquitate, quam si, etc.,

    Liv. 4, 35 fin.; cf.:

    nil tua facta ruboris habent,

    Ov. H. 20, 204:

    rubor ac dedecus penes omnes,

    Tac. H. 1, 30:

    saepe minus est constantiae in rubore quam in culpā,

    Curt. 9, 7, 25.

    Lewis & Short latin dictionary > rubor

  • 12 defigo

    dē-fīgo, xi, xum, 3, v. a., to fasten down or in; and with especial reference to the terminus, to drive, fix, or fasten into (class.). —
    I.
    Lit.: in campo Martio crucem ad civium supplicium defigi et constitui jubes, Cic. Rab. perd. 4; so,

    tigna machinationibus immissa in flumen,

    Caes. B. G. 4, 17, 4:

    sudes sub aqua,

    id. ib. 5, 18, 3:

    asseres in terra defigebantur,

    id. B. C. 2, 2; Liv. 44, 5:

    verutum in balteo,

    Caes. B. G. 5, 44, 7:

    sicam in consulis corpore,

    to thrust, Cic. Cat. 1, 6; cf.:

    cultrum in corde,

    Liv. 1, 58 fin.:

    tellure hastas,

    Verg. A. 12, 130; cf. id. ib. 6, 652:

    gladium superne jugulo,

    Liv. 1, 25; cf. Ov. M. 13, 436 al.: cruci defiguntur, Varr. ap. Non. 221, 13:

    arborem penitus terrae,

    Verg. G. 2, 290:

    te hodie, si prehendero, defigam in terram colaphis,

    Plaut. Pers. 2, 4, 22 (for which, shortly after, cruci affigere):

    morsus in aurem,

    Plin. 8, 12, 12, § 34:

    clavum percussum malleo in cerebrum,

    Vulg. Judic. 4, 21; Eccles. 12, 11. —
    B.
    Meton. (Causa pro effectu.) To fix, fasten, render immovable (rare):

    defixa caelo sidera,

    Hor. Epod. 17, 5; cf. Ov. M. 11, 76:

    defixere aciem in his vestigiis,

    have fixed them motionless, Tac. Agr. 34; cf.:

    defixi et Neronem intuentes,

    id. A. 13, 16:

    sedeo defixus,

    Plin. Ep. 9, 34, 1:

    me defixum in ora, etc.,

    Prop. 1, 8, 15.—
    C.
    Esp. in phrase, manus defigere, to strike hands, i. e., to close a contract as surety, to pledge one's person, Vulg. Prov. 6, 1; 22, 26.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to fix, fasten; to turn intently in any direction:

    virtus est una altissimis defixa radicibus,

    Cic. Phil. 4, 5:

    oculos in vultu regis,

    Curt. 7, 8:

    iratos oculos in te,

    Ov. Am. 2, 18, 15:

    in alicujus possessiones oculos defigere,

    Cic. Phil. 11, 5, 10:

    oculos defigere in terram,

    Quint. 11, 3, 158; Curt. 9, 3.— Absol.:

    oculos,

    to let fall, cast down, Tac. A. 3, 1:

    Aeneas defixus lumina,

    Verg. A. 6, 156:

    animos in ea, quae perspicua sunt,

    Cic. Ac. 2, 15:

    disputare non vaganti oratione, sed defixa in una republica,

    id. Rep. 1, 11; cf.:

    in eo mentem orationemque defigit,

    id. de Or. 3, 8, 31:

    omnes suas curas in reip. salute,

    id. Phil. 14, 5, 13; id. Verr. 1, 3; cf. id. Prov. Cons. 4, 8.—
    B.
    In partic.
    1.
    To strike motionless, sc. with astonishment, etc.; to stupefy, astound, astonish (not freq. till after the Aug. per.):

    utraque simul objecta res oculis animisque immobiles parumper eos defixit,

    Liv. 21, 33; so,

    aliquem,

    id. 3, 47; 6, 40 al.: silentium triste ita defixit omnium animos, ut, etc., Liv. 1, 29.—In the part. perf.:

    dum stupet obtutuque haeret defixus in uno,

    Verg. A. 1, 495; 6, 156; 7, 249; Hor. Ep. 1, 6, 14; Liv. 8, 7; Tac. A. 1, 68; 13, 5 et saep.—
    2.
    Religious t. t.
    * a.
    To declare fixedly, firmly, unalterably:

    QVAE AVGVR VITIOSA, DIRA DEFIXERIT, IRRITA SVNTO,

    Cic. Leg. 2, 8 fin.
    b.
    (Because, in making imprecations, the waxen image of him for whom destruction was to be prepared, or his name written in wax, was stuck through with a needle; cf. Ov. H. 6, 91 sq., and Voss upon Verg. E. 8, 80.) To bewitch, enchant; to curse any thing:

    caput alicujus dira imprecatione,

    Sen. Ben. 6, 35:

    defigi imprecationibus,

    Plin. 28, 2, 4, § 19:

    nomina cerā,

    Ov. Am. 3, 7, 29; cf.:

    DEFIXA NOMINA,

    Inscr. Orell. 3726:

    regis animum Iolchiacis votis,

    Verg. Cir. 376.—
    3.
    To censure, reprove a thing:

    culpam,

    Pers. 5, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > defigo

  • 13 recens

    rĕcens, entis ( abl. sing., regularly, recenti; but in the poets sometimes recente, e. g. Cat. 63, 7; Ov. F. 4, 346 al.— Gen. plur., regularly, recentium:

    recentum,

    Hor. C. 1, 10, 2; Sil. 15, 601), adj. [re and cand-; cf.: candeo, candor; Gr. kainos, kaiô], that has not long existed, fresh, young, recent (opp. vetus, and differing from novus; v. antiquus init. (freq. and class.):

    quod si veteris contumeliae oblivisci vellet: num etiam recentium injuriarum memoriam deponere posse?

    Caes. B. G. 1, 14; 5, 54:

    (Verres) cum e provinciā recens esset invidiāque et infamiā non recenti sed vetere ac diuturnā flagraret,

    Cic. Verr. 1, 2, 5:

    Regini quidam eo venerunt, Romā sane recentes,

    directly from Rome, id. Att. 16, 7, 1:

    omnis conglutinatio recens aegre, inveterata facile divellitur,

    id. Sen. 20, 72; cf. id. Tusc. 4, 17, 39:

    sed hanc ipsam recentem novam devoravit,

    id. Fam. 11, 21, 2; cf. Quint. 8, 3, 34:

    viri,

    Cic. Mur. 8, 17:

    (piscis) nequam est, nisi recens,

    Plaut. As. 1, 3, 26; cf. id. Ps. 4, 7, 25:

    catuli,

    just whelped, young, Varr. R. R. 3, 12, 4:

    tonsae (oves),

    newly shorn, id. ib. 2, 11, 7:

    caespites,

    Caes. B. C. 3, 96; cf.

    flores,

    Hor. C. 3, 27, 43; Ov. F. 4, 346:

    herbae,

    id. ib. 5, 123:

    serta,

    Verg. A. 1, 417:

    prata,

    fresh, green, id. ib. 6, 674 Serv.:

    sanguis,

    newly shed, Cat. 63, 7: sol, poet. for the rising sun, the east, Pers. 5, 54:

    proelium,

    Caes. B. G. 4, 13 fin.:

    victoria,

    id. ib. 1, 31 fin.;

    5, 47: clades,

    Liv. 2, 22, 4 Drak. N. cr.:

    pollicitatio,

    Caes. B. C. 1, 57 fin.:

    arma,

    fresh, newly whetted, Ov. M. 8, 370:

    umbrae,

    of those newly deceased, id. ib. 4, 434:

    animae,

    id. ib. 8, 488;

    anima,

    id. ib. 15, 846 et saep.; cf.: non erit in te Deus recens, newly devised, and hence false, Vulg. Psa. 80, 9.— Comp.:

    epistula recentior,

    Cic. Fam. 3, 11, 1:

    recentiore memoriā,

    id. N. D. 2, 2, 6:

    unus ex amicis recentioribus,

    Quint. 6, 3, 92.— Sup.:

    recentissima tua est epistula Kal. data,

    Cic. Att. 8, 15, 3:

    recentissima quaeque sunt correcta et emendata maxime,

    id. Ac. 1. 4, 13:

    Senones recentissimi advenarum,

    Liv. 5, 35.—
    (β).
    With ab, immediately after, fresh from, shortly after, etc.:

    pullum asininum a partu recentem subiciunt equae,

    newly foaled, Varr. R. R. 2, 8, 2:

    Homerus, qui recens ab illorum aetate fuit,

    Cic. N. D. 3, 5:

    recens a vulnere Dido,

    i. e. with her wound still fresh, Verg. A. 6, 450:

    Poenum recentem ab excidio opulentissimae urbis Iberum transire,

    Liv. 21, 16 fin.:

    alti spiritus viros, ut ita dicam, a diis recentes,

    Sen. Ep. 90, 44:

    haec vox, a quā recens sum: sonat adhuc et vibrat in auribus meis,

    id. Prov. 3, 3.—
    (γ).
    With in and abl., or (more freq.) with simple abl.:

    alius alio recentior sit in dolore,

    Auct. Her. 2, 7, 10:

    quod comitatum Agrippinae longo maerore fessum obvii et recentes in dolore anteibant,

    yet fresh in grief, whose grief was still fresh, Tac. A. 3, 1 fin.: quaedam (verba) in usu perquam recentia, Quint. 8, 3, 34:

    ut erat recens dolore et irā,

    Tac. A. 1, 41 fin.; so,

    recens praeturā,

    id. ib. 4, 52:

    stipendiis,

    ib. ib. 15, 59:

    caede,

    id. H. 3, 19:

    victoriā,

    id. ib. 3, 77.—
    (δ).
    With ad and acc.:

    recentes sumus ad id quod incipimus,

    Quint. 1, 12, 5.—
    b.
    Recenti re, while the matter is fresh, forthwith, immediately:

    quid si recenti re aedes pultem,

    Plaut. Poen. 3, 4, 18:

    re recenti,

    id. Trin. 4, 3, 8; Cic. Verr. 2, 1, 53, § 139;

    for which also, recenti negotio,

    id. ib. 2, 1, 39, § 101;

    and, in recenti,

    Dig. 48, 19, 25.—
    c.
    Recentiores ( subst. and adj.), the moderns (said of authors):

    attulisti aliud humanius horum recentiorum,

    modern writers, Cic. Fin. 2, 26, 82; Plin. 12, 17, 37, § 74; also,

    Graeci recentiores,

    modern, id. 4, 16, 30, § 103.—
    II.
    Trop., fresh in strength, not exhausted by fatigue, vigorous:

    ut integri et recentes defatigatis succederent,

    Caes. B. G. 5, 16 fin.; so,

    integer et recens (opp.: fusus et saucius),

    Flor. 3, 1, 13;

    and in the order: recentes atque integri (opp. defatigati),

    Caes. B. G. 7, 48 fin.;

    and, opp. defessi,

    id. B. C. 3, 94; id. B. G. 7, 25:

    equitatus,

    id. ib. 7, 9:

    recens animus (consulis),

    Liv. 21, 52:

    equi,

    id. 29, 34 (along with integrae vires); 38, 25 (opp. fessi); Ov. M. 2, 63:

    clamor,

    Plin. Pan. 23, 5.— Comp.: sauciis ac defatigatis integros recentioribusque viribus subministrare, Auct. B. Afr. 78, 6. — Hence, advv.: recens and recenter, lately, freshly, newly, just, recently, etc.
    (α).
    Form rĕcens (not in Cic. or Cæs.):

    puerum recens natum,

    Plaut. Cist. 1, 2, 17:

    captum hominem,

    id. Capt. 3, 5, 60:

    scaena perfusa croco,

    Lucr. 2, 416:

    exstinctum lumen,

    id. 6, 792:

    coria recens detracta,

    Sall. H. 4, 2 Dietsch:

    inter recens domitos,

    id. ib. 3, 53: portentum conflatum est recens, Bass. ap. Gell. 15, 4, 3:

    beluae recens captae,

    Liv. 38, 17, 15; 2, 22, 4:

    acceptum vulnus,

    Tac. A. 2, 21:

    perdomita Hispania,

    id. ib. 4, 5:

    cognita,

    id. ib. 4, 69 et saep.:

    condita Roma,

    Suet. Tib. 1.—
    (β).
    Form rĕcen-ter (post-class.):

    capti turdi,

    Pall. 1, 26, 2:

    lecta poma,

    id. 5, 4 fin.
    b.
    Sup.:

    quam recentissime stercorato solo,

    Plin. 18, 23, 53, § 192; so,

    res gestae,

    Just. 30, 4, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > recens

  • 14 revoco

    rĕ-vŏco, āvi, ātum, 1, v. a.
    I.
    To call back, recall (class. and freq., esp. in the trop. sense).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    quotiens foras ire volo, me retines, revocas,

    Plaut. Men. 1, 2, 5; cf. Suet. Claud. 15 fin.:

    de meo cursu rei publicae sum voce revocatus,

    Cic. Fam. 10, 1, 1:

    aliquem ex itinere,

    id. Div. 2, 8, 20; Suet. Aug. 98; id. Tib. 21:

    revocatus de exsilio Camillus,

    Liv. 5, 46:

    revocatum ex provinciā,

    Suet. Claud. 1:

    Caesar in Italiam revocabatur,

    Caes. B. C. 2, 18 fin.:

    spes Campanae defectionis Samnites rursus ad Caudium revocavit,

    Liv. 9, 27:

    quid me intro revocas?

    Plaut. Rud. 5, 2, 12.— Absol.:

    heus abiit: quin revocas?

    Plaut. Ps. 1, 3, 12; id. Ep. 2, 2, 17; id. Truc. 1, 2, 19: exclusit; revocat;

    redeam?

    Ter. Eun. 1, 1, 4; Hor. S. 2, 3, 264; Ter. Ad. 3, 2, 22; Liv. 30, 20: abeo;

    et revocas nono post mense,

    Hor. S. 1, 6, 61; Ov. M. 1, 503.—
    b.
    Transf., of things, to draw or fetch back, to withdraw, turn back, etc.:

    lumina revocata,

    Ov. M. 7, 789:

    oculos meos,

    id. H. 16, 232:

    cupidas manus,

    id. A. A. 1, 452:

    pedem ab alto,

    Verg. A. 9, 125; cf.

    gradum,

    id. ib. 6, 128:

    deficientem capillum a vertice,

    to stroke back, Suet. Caes. 45:

    habenas,

    Sil. 16, 344:

    manus post terga,

    to bind, Sen. Thyest. 685:

    proscissam terram in liram,

    to bring back, restore, Col. 2, 10, 5; cf.:

    in vitibus revocantur ea, quae, etc.,

    are pruned, Cic. de Or. 2, 21, 88; v. infra, B. 1. — Poet.:

    gelidos artus in vivum calorem,

    Ov. M. 4, 248.—
    2.
    In partic.
    a.
    Milit. t. t.
    (α).
    To call back, recall; to call off, withdraw soldiers from a march or from any enterprise:

    his rebus cognitis Caesar legiones equitatumque revocari atque itinere desistere jubet,

    Caes. B. G. 5, 11:

    insequentes nostros, ne longius prosequerentur, Sulla revocavit,

    id. B. C. 3, 51; Liv. 25, 14:

    quae receptui canunt, ut eos etiam revocent,

    Cic. Rep. 1, 2, 3:

    tardius revocati proelio excesserant,

    Sall. C. 9, 4; cf. Verg. A. 5, 167:

    equites,

    Caes. B. C. 1, 80:

    reliquas copias,

    id. B. G. 7, 35:

    naves omnes,

    id. B. C. 3, 14:

    hos certo signo,

    id. ib. 1, 27 fin.;

    1, 28: milites ab opere,

    id. B. G. 2, 20:

    legiones ab opere,

    id. B. C. 1, 82:

    aestus crescens revocaverat fatigatos,

    Amm. 24, 4, 17.—
    (β).
    To recall to duty soldiers from a furlough:

    milites,

    Cic. Verr. 2, 5, 31, § 89:

    veteranos,

    Tac. H. 2, 82:

    inter ceteros conveteranos suos revocatus,

    Inscr. Orell. 3580.—
    (γ).
    In gen., to call back, recall:

    (Neptunus Tritona) jubet fluctus et flumina signo Jam revocare dato,

    Ov. M. 1, 335.—
    b.
    A theatrical t. t., to call for the repetition of a speech, a vocal performance, etc., to call back a player; to encore:

    Livius (Andronicus), cum saepius revocatus vocem obtudisset, etc.,

    Liv. 7, 2:

    Diphilus tragoedus revocatus aliquoties a populo,

    Val. Max. 6, 2, 9:

    quoties ego hunc (sc. Archiam) vidi magnum numerum versuum dicere ex tempore! quoties revocatum eandem rem dicere commutatis verbis atque sententiis,

    Cic. Arch. 8, 18:

    revocatus praeco, iterum pronunciavit eadem,

    Liv. 33, 32.—Also with an inanim. object:

    cum Orestem fabulam doceret Euripides, primos tres versus revocasse dicitur Socrates,

    to have encored, Cic. Tusc. 4, 29, 63. — Absol.:

    revocasse et repeti coëgisse,

    Plin. Ep. 3, 5, 12.— Impers. pass.:

    nominatim sum appellatus in Bruto Tullius qui libertatem civibus stabiliverat. Milies revocatum est,

    Cic. Sest. 58, 123.—
    c.
    To recall from death, bring back to life:

    quā servetis revocatum a morte Dareta,

    Verg. A. 5, 476; cf.:

    Paeoniis revocatum herbis et amore Dianae,

    id. ib. 7, 769:

    dysentericos a morte revocari,

    Plin. 23, 6, 60, § 113.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., to call back, recall, resume; to withdraw, retire; to regain, recover; to draw back, draw off or away; to withhold, restrain, etc.:

    facilius sicut in vitibus revocantur ea, quae sese nimium profuderunt,

    are checked, pruned, Cic. de Or. 2, 21, 88: et vires et corpus amisi: sed si morbum depulero, facile illa revocabo, will regain, recover, id. Fam. 7, 26, 2:

    quae (studia) remissa temporibus, longo intervallo intermissa revocavi,

    id. Tusc. 1, 1, 1; cf.:

    quod, utcunque praetermissum, revocari non posset,

    Liv. 44, 40:

    praetermissa,

    Plin. 18, 6, 8, § 44:

    quae (philosophia) nunc prope dimissa revocatur,

    Cic. Ac. 2, 4, 11:

    veteres artes,

    Hor. C. 4, 15, 12:

    priscos mores,

    Liv. 39, 41:

    antiquam duramque militiam,

    Tac. A. 1, 20 fin.:

    quaedam exoleta,

    Suet. Claud. 22:

    omissa,

    id. Vesp. 16; id. Dom. 4 et saep.:

    nonnumquam animum incitatum revoco ipse et reflecto,

    Cic. Sull. 16, 46; cf. id. Att. 13, 1:

    vinolenti dubitant, haesitant, revocant se interdum,

    recover themselves, bethink themselves, id. Ac. 2, 17, 52:

    ut quaedam contra naturam depravata restituerentur et corrigerentur ab naturā, cum se ipsa revocasset aut arte atque medicinā,

    had recovered herself, id. Div. 2, 46, 96:

    revocare se non poterat familiaritate implicatus,

    could not withdraw, id. Pis. 29, 70:

    primae revocabo exordia pugnae,

    Verg. A. 7, 40; cf. Sen. Ben. 7, 25, 2 al.:

    revocari in memoriam somnii,

    Just. 1, 5, 3; 7, 1, 8.— Poet., with inf.: nec tamen illa suae revocatur parcere famae, nor can she be induced, persuaded, etc., Prop. 1, 16, 11:

    memoriam ad referendam gratiam admonitione revocare,

    to bring, induce, Sen. Ben. 5, 25, 6: scalam nobis in memoriam revocare, Aug. Civ. Dei, 16, 38, 2; id. Serm. 280, 1:

    in memoriam rursus revocatus,

    Petr. 10:

    revocat tua forma parentem (with recordor),

    Sil. 16, 193:

    magni est ingenii revocare mentem a sensibus,

    Cic. Tusc. 1, 16, 38; cf.:

    eos ab illā consuetudine,

    id. Rep. 2, 13, 25:

    quos (homines) spes praedandi studiumque bellandi ab agriculturā et cottidiano labore revocabat,

    Caes. B. G. 3, 17:

    aliquam a cupiditate,

    Cic. Clu. 5, 12:

    aliquem a turpissimo consilio,

    id. Att. 3, 15, 4:

    aliquem a tanto scelere,

    id. Cat. 3, 5, 10; cf. id. ib. 1, 9, 22:

    animum ab irā,

    Ov. Tr. 2, 557:

    jam lapsos ab errore,

    Quint. 2, 6, 2:

    perterritos animos a metu,

    id. 2, 16, 8 et saep.:

    ab errore ad rectiorem viam,

    Lact. 1, 1, 21: cum ex saevis et perditis rebus ad meliorem statum fortuna revocatur, Cic. ap. Amm. 15, 5, 23:

    disceptationem ab rege ad Romanos revocabant,

    Liv. 41, 20:

    rebus institutis ad humanitatem atque mansuetudinem revocavit animos hominum studiis bellandi jam immanes ac feros,

    Cic. Rep. 2, 14, 27:

    ad quam eos quasi formulam dicendi revocent,

    id. Opt. Gen. 5, 15:

    ad quae me exempla revocas,

    id. Verr. 2, 3, 90, § 210; Quint. 10, 7, 32:

    rem paene ad manus,

    Cic. Clu. 49, 136:

    me ad pristina studia revocavi,

    id. Brut. 3, 11:

    me ad meum munus pensumque revocabo,

    id. de Or. 3, 30, 119:

    se ad industriam,

    id. Brut. 94, 323:

    se rursus ad moestitiam,

    id. Tusc. 3, 27, 64:

    se ad se,

    id. Ac. 2, 16, 51:

    vilicum ad rationem,

    compel to an account, Cato, R. R. 2, 2:

    libertinos ingratos revocavit in servitutem,

    Suet. Claud. 25:

    fortunae possessionesque omnium in dubium incertumque revocabuntur,

    Cic. Caecin. 27, 76:

    ad spem consulatūs in partem revocandam aspirare non auderet,

    to bring over to his side, Liv. 4, 35:

    quod temporis hortorum aut villarum curae seponitur, in animum revocabo,

    will transfer to my mind, Tac. A. 14, 54:

    abi, Quo blandae juvenum te revocant preces (= a me ad se vocant, Orell.),

    Hor. C. 4, 1, 7.—
    2.
    In partic.
    a.
    Pregn.: ad aliquid, to apply, reduce, refer a thing to something as a standard (syn. referre) (Ciceron.):

    impuri cujusdam et ambitiosi et omnia ad suam potentiam revocantis esse sententiam,

    Cic. Lael. 16, 59:

    misericordiā movetur, si is, qui audit, adduci potest, ut illa, quae de altero deplorentur, ad suas res revocet,

    id. de Or. 2, 52, 211:

    omnia ad artem et ad praecepta,

    id. ib. 2, 11, 44:

    omnia ad scientiam,

    id. Fin. 2, 13, 43:

    illa de urbis situ ad rationem,

    id. Rep. 2, 11, 22:

    rationem ad veritatem,

    id. Off. 3, 21, 84:

    rem ad illam rationem conjecturamque,

    id. Dom. 6, 15.—
    b.
    To recall, revoke, retract, cancel (not so till after the Aug. per.): si facta mihi revocare liceret. Ov. M. 9, 617:

    promissum suum,

    Sen. Ben. 4, 39, 2:

    sententiam suam,

    Dig. 48, 18, 1 fin.:

    libertatem (shortly after: in servitutem retrahi),

    Tac. A. 13, 26:

    litteras,

    Suet. Vesp. 8:

    legatum ad quingenta,

    id. Galb. 5.—
    c.
    As law t. t.: domum, domum suam revocare, to appeal to a judge of one ' s own country or city: (legatis) revocandi domum suam jus datur, Dig. 5, 1, 2, §§ 3, 4, and 5.—
    II.
    To ask back again, to invite in return: mutuo vocare, Non. (rare): domum suam istum non fere quisquam vocabat. Nec mirum;

    qui neque in urbe viveret neque revocaturus esset,

    Cic. Rosc. Am. 18, 52; Varr. ap. Non. 167, 14:

    cum vulpem revocasset,

    Phaedr. 1, 25, 7; Lact. 6, 12, 3.—Hence, transf.:

    tribuni plebis quoniam adhuc praesens certamen contentionemque fugerunt: nunc in meam contionem prodeant, et, quo provocati ad me venire noluerunt, revocati saltem revertantur,

    i. e. now that they are invited to come back, Cic. Agr. 3, 1, 1.—
    III.
    To call again, summon anew (rare):

    itaque hominem populus revocat, et retrahatur necesse est,

    i. e. to answer a renewed accusation, Cic. Q. Fr. 2, 4 (6), 6:

    tribuni de integro agere coeperunt revocaturosque se easdem tribus renuntiarunt,

    Liv. 45, 36 fin.; cf. id. 40, 46:

    refectum est convivium et rursus Quartilla ad bibendum revocavit,

    challenged us again, Petr. 23:

    convivam in diem posterum,

    Suet. Claud. 32.

    Lewis & Short latin dictionary > revoco

  • 15 securiter

    sē-cūrus, a, um, adj. [se = sine and cura], i. q. non or nibil curans, free from care, careless, unconcerned, untroubled, fearless, quiet, easy, composed.
    I.
    Lit.
    A.
    In a good sense (class.; cf. tutus); constr. absol., with de, ab, gen., or a rel.-clause:

    ut, meis ab tergo tutis, securus bellum Nabidi inferam,

    Liv. 31, 25:

    securus solutusque,

    id. 25, 39;

    (with otiosus),

    Quint. 5, 13, 59:

    securus Hermippus Temnum proficiscitur,

    Cic. Fl. 20, 46:

    sine militis usu Mollia securae peragebant otia gentes,

    Ov. M. 1, 100; 11, 423; 12, 129:

    non secura quidem, fausto tamen omine laeta Mater abit templo,

    id. ib. 9, 784; cf.:

    a non securo Eumene,

    Liv. 45, 19:

    Ceres natā secura receptā,

    easy now that she had found, Ov. M. 5, 572; cf. Tib. 1, 1, 77 (v. infra, b.):

    de linguā Latinā securi es animi,

    Cic. Att. 12, 52 fin.:

    de bello Romano,

    Liv. 36, 41:

    de facilitate credentis,

    Tac. A. 16, 2: securos vos ab hac parte reddemus, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 8; Curt. 9, 6, 24; so,

    ab hac parte,

    Suet. Tib. 11.— Comp.:

    securior ab Samnitibus,

    Liv. 9, 22:

    Romani securi pro salute de gloriā certabant,

    Tac. Agr. 26:

    aut pro vobis sollicitior, aut pro me securior,

    id. H. 4, 58.— With gen. ( poet. and in post-Aug. prose):

    ne sis secura futuri,

    Ov. M. 6, 137; so, suis ( gen. of sus), id. ib. 7, 435:

    extremi sepulcri,

    Stat. Th. 12, 781:

    pelagi atque mei,

    unconcerned about, Verg. A. 7, 304:

    amorum germanae,

    id. ib. 1, 350;

    10, 326: poenae,

    Hor. Ep. 2, 2, 17:

    tam parvae observationis (Cicero),

    Quint. 8, 3, 51:

    odii,

    Tac. Agr. 43:

    potentiae,

    id. A. 3, 28:

    nec securam incrementi sui patiebatur esse Italiam,

    Vell. 2, 109, 4:

    qui (motus) Campaniam numquam securam hujus mali...vastavit,

    Sen. Q. N. 6, 1, 2:

    quem (rogum) uxoria pietas mortis secura conscendit,

    Val. Max. 2, 6, ext. 14:

    his persuadet, ut securo fugae suae Eumeni superveniant,

    Just. 13, 8, 5:

    periculi,

    Curt. 5, 10, 15:

    discurrunt securi casus ejus, qui supervenit ignaris,

    id. 9, 9, 8 (v. infra, b.). —With rel.-clause:

    gestit nummum in loculos demittere, post hoc Securus, cadat an recto stet fabula talo,

    Hor. Ep. 2, 1, 176; id. S. 2, 4, 50 (opp. laboret); id. C. 1, 26, 6.— With ne and subj.:

    ne quis etiam errore labatur vestrum quoque, non sum securus,

    Liv. 39, 16, 6.—
    b.
    Of inanim. things.
    (α).
    Free from care, untroubled, tranquil, serene, cheerful, bright ( poet. and in post-Aug. prose):

    deos securum agere aevum,

    Lucr. 5, 82; 6, 58; Hor. S. 1, 5, 101:

    quies (leti),

    Lucr. 3, 211; 3, 939:

    otia,

    Verg. G. 3, 376:

    dies,

    Tib. 3, 4, 54:

    merum,

    id. 2, 1, 46:

    mensa,

    id. 3, 6, 30:

    convivia,

    Sen. Clem. 1, 26:

    artus (Herculis),

    Ov. M. 9, 240:

    gaudia nato recepto,

    id. ib. 7, 455:

    summa malorum,

    careless, id. ib. 14, 490:

    olus,

    i.e. of the careless idler, Hor. S. 2, 7, 30 et saep.; Quint. 10, 5, 8:

    causae,

    id. 11, 3, 151:

    vox securae claritatis,

    id. 11, 3, 64:

    tempus securius,

    more free from care, id. 12, 1, 20; cf.:

    securior materia,

    Tac. H. 1, 1 et saep.:

    securos ab eo metu somnos,

    Plin. 28, 9, 42, § 149. —With gen.:

    vota secura repulsae,

    safe against, Ov. M. 12, 199.—
    (β).
    Poet., that frees from care or anxiety:

    latices,

    Verg. A. 6, 715 (securos ab effectu, Serv. ad l. l.).—
    B.
    In a bad sense, careless, reckless, heedless, negligent (post-Aug. and very rare):

    reus,

    Quint. 6, 1, 14; cf. id. 4, 2, 55; 11, 3, 3.—Of abstract things: castrensis jurisdictio, easy, off-hand (shortly after, opp. gravis, intentus), Tac. Agr. 9:

    luxus,

    id. A. 3, 54.—
    II.
    Transf., object., of a thing or place, free from danger, safe, secure (not till after the Aug. period, and rare for the class. tutus):

    hostis levis et velox et repentinus, qui nullum usquam tempus, nullum locum quietum aut securum esse sineret,

    Liv. 39, 1:

    domus,

    Plin. Pan. 62, 7:

    Tripolim securissimam reddidit,

    Spart. Sev. 18:

    securiorem,

    Tac. Or. 3:

    quorum (hominum) ea natura est, ut secura velint,

    safety, security, id. ib. 37 fin. —With gen.:

    subitā inundatione Tiberis non modo jacentia et plana urbis loca sed secura ejusmodi casuum implevit,

    secure from such accidents, Tac. H. 1, 86.— Adv., in two forms,
    A. 1.
    (Acc. to I.) Carelessly, heedlessly, fearlessly, unconcernedly, quietly (not ante-Aug.):

    lente ac secure aliquid ferre,

    Suet. Ner. 40; Plin. Ep. 1, 4, 3 (with neglegenter); Vell. 2, 129, 3; Val. Max. 4, 7, 1 ext. al.— Comp., Sen. Ep. 18, 8.—
    2.
    (Acc. to II.) Safely, securely, Plin. Ep. 2, 17, 6.—
    B.
    sēcūrĭter (late Lat.), Aug. in Joan. Ep. ad Parth. Tr. 10, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > securiter

  • 16 securus

    sē-cūrus, a, um, adj. [se = sine and cura], i. q. non or nibil curans, free from care, careless, unconcerned, untroubled, fearless, quiet, easy, composed.
    I.
    Lit.
    A.
    In a good sense (class.; cf. tutus); constr. absol., with de, ab, gen., or a rel.-clause:

    ut, meis ab tergo tutis, securus bellum Nabidi inferam,

    Liv. 31, 25:

    securus solutusque,

    id. 25, 39;

    (with otiosus),

    Quint. 5, 13, 59:

    securus Hermippus Temnum proficiscitur,

    Cic. Fl. 20, 46:

    sine militis usu Mollia securae peragebant otia gentes,

    Ov. M. 1, 100; 11, 423; 12, 129:

    non secura quidem, fausto tamen omine laeta Mater abit templo,

    id. ib. 9, 784; cf.:

    a non securo Eumene,

    Liv. 45, 19:

    Ceres natā secura receptā,

    easy now that she had found, Ov. M. 5, 572; cf. Tib. 1, 1, 77 (v. infra, b.):

    de linguā Latinā securi es animi,

    Cic. Att. 12, 52 fin.:

    de bello Romano,

    Liv. 36, 41:

    de facilitate credentis,

    Tac. A. 16, 2: securos vos ab hac parte reddemus, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 8; Curt. 9, 6, 24; so,

    ab hac parte,

    Suet. Tib. 11.— Comp.:

    securior ab Samnitibus,

    Liv. 9, 22:

    Romani securi pro salute de gloriā certabant,

    Tac. Agr. 26:

    aut pro vobis sollicitior, aut pro me securior,

    id. H. 4, 58.— With gen. ( poet. and in post-Aug. prose):

    ne sis secura futuri,

    Ov. M. 6, 137; so, suis ( gen. of sus), id. ib. 7, 435:

    extremi sepulcri,

    Stat. Th. 12, 781:

    pelagi atque mei,

    unconcerned about, Verg. A. 7, 304:

    amorum germanae,

    id. ib. 1, 350;

    10, 326: poenae,

    Hor. Ep. 2, 2, 17:

    tam parvae observationis (Cicero),

    Quint. 8, 3, 51:

    odii,

    Tac. Agr. 43:

    potentiae,

    id. A. 3, 28:

    nec securam incrementi sui patiebatur esse Italiam,

    Vell. 2, 109, 4:

    qui (motus) Campaniam numquam securam hujus mali...vastavit,

    Sen. Q. N. 6, 1, 2:

    quem (rogum) uxoria pietas mortis secura conscendit,

    Val. Max. 2, 6, ext. 14:

    his persuadet, ut securo fugae suae Eumeni superveniant,

    Just. 13, 8, 5:

    periculi,

    Curt. 5, 10, 15:

    discurrunt securi casus ejus, qui supervenit ignaris,

    id. 9, 9, 8 (v. infra, b.). —With rel.-clause:

    gestit nummum in loculos demittere, post hoc Securus, cadat an recto stet fabula talo,

    Hor. Ep. 2, 1, 176; id. S. 2, 4, 50 (opp. laboret); id. C. 1, 26, 6.— With ne and subj.:

    ne quis etiam errore labatur vestrum quoque, non sum securus,

    Liv. 39, 16, 6.—
    b.
    Of inanim. things.
    (α).
    Free from care, untroubled, tranquil, serene, cheerful, bright ( poet. and in post-Aug. prose):

    deos securum agere aevum,

    Lucr. 5, 82; 6, 58; Hor. S. 1, 5, 101:

    quies (leti),

    Lucr. 3, 211; 3, 939:

    otia,

    Verg. G. 3, 376:

    dies,

    Tib. 3, 4, 54:

    merum,

    id. 2, 1, 46:

    mensa,

    id. 3, 6, 30:

    convivia,

    Sen. Clem. 1, 26:

    artus (Herculis),

    Ov. M. 9, 240:

    gaudia nato recepto,

    id. ib. 7, 455:

    summa malorum,

    careless, id. ib. 14, 490:

    olus,

    i.e. of the careless idler, Hor. S. 2, 7, 30 et saep.; Quint. 10, 5, 8:

    causae,

    id. 11, 3, 151:

    vox securae claritatis,

    id. 11, 3, 64:

    tempus securius,

    more free from care, id. 12, 1, 20; cf.:

    securior materia,

    Tac. H. 1, 1 et saep.:

    securos ab eo metu somnos,

    Plin. 28, 9, 42, § 149. —With gen.:

    vota secura repulsae,

    safe against, Ov. M. 12, 199.—
    (β).
    Poet., that frees from care or anxiety:

    latices,

    Verg. A. 6, 715 (securos ab effectu, Serv. ad l. l.).—
    B.
    In a bad sense, careless, reckless, heedless, negligent (post-Aug. and very rare):

    reus,

    Quint. 6, 1, 14; cf. id. 4, 2, 55; 11, 3, 3.—Of abstract things: castrensis jurisdictio, easy, off-hand (shortly after, opp. gravis, intentus), Tac. Agr. 9:

    luxus,

    id. A. 3, 54.—
    II.
    Transf., object., of a thing or place, free from danger, safe, secure (not till after the Aug. period, and rare for the class. tutus):

    hostis levis et velox et repentinus, qui nullum usquam tempus, nullum locum quietum aut securum esse sineret,

    Liv. 39, 1:

    domus,

    Plin. Pan. 62, 7:

    Tripolim securissimam reddidit,

    Spart. Sev. 18:

    securiorem,

    Tac. Or. 3:

    quorum (hominum) ea natura est, ut secura velint,

    safety, security, id. ib. 37 fin. —With gen.:

    subitā inundatione Tiberis non modo jacentia et plana urbis loca sed secura ejusmodi casuum implevit,

    secure from such accidents, Tac. H. 1, 86.— Adv., in two forms,
    A. 1.
    (Acc. to I.) Carelessly, heedlessly, fearlessly, unconcernedly, quietly (not ante-Aug.):

    lente ac secure aliquid ferre,

    Suet. Ner. 40; Plin. Ep. 1, 4, 3 (with neglegenter); Vell. 2, 129, 3; Val. Max. 4, 7, 1 ext. al.— Comp., Sen. Ep. 18, 8.—
    2.
    (Acc. to II.) Safely, securely, Plin. Ep. 2, 17, 6.—
    B.
    sēcūrĭter (late Lat.), Aug. in Joan. Ep. ad Parth. Tr. 10, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > securus

  • 17 sicut

    sīc-ut and (far less. freq. but class.) sīc-ŭti, adv., so as, just as, as.
    I.
    Lit.
    A.
    With a separate clause.
    (α).
    Form sicut:

    sicut dixi, faciam,

    Plaut. Trin. 3, 2, 59:

    clanculum, sicut praecepi,

    id. ib. 3, 3, 76:

    nempe sicut dicis (shortly after: ita ut dicis),

    id. Aul. 2, 4, 15; so,

    sicut dicis,

    id. Bacch. 4, 4, 67; id. Men. prol. 74:

    hae sunt, sicut praedico,

    id. Most. 3, 2, 84; cf. id. Bacch. 3, 6, 20:

    stultitia magna est, Hominem amatorem ad forum procedere, etc.... sicut ego feci stultus,

    id. Cas. 3, 3, 4:

    si ille huc redibit, sicut confido affore,

    id. Capt. 3, 5, 38:

    sic ut tu huic potes,

    id. ib. 5, 1, 16:

    primum Montem Sacrum, sicut erat in simili causā antea factum, deinde Aventinum (occupasse),

    Cic. Rep. 2, 37, 63; 6, 18, 19:

    sicut ait Ennius,

    id. ib. 1, 41, 64; cf.:

    sicut sapiens poëta dixit,

    id. Par. 5, 1, 34:

    ut se quoque, sicut socios, dignos existimetis,

    id. Imp. Pomp. 5, 13:

    valeant preces apud te meae, sicut pro te hodie valuerunt,

    Liv. 23, 8:

    consules turpissimi, sicut hi recentes rerum exitus declararunt,

    Cic. Planc. 35, 86:

    sicut summarum summa est aeterna,

    Lucr. 5, 361:

    sicut Cicero dicit,

    Quint. 9, 3, 83:

    sicut ostendimus,

    id. 11, 3, 174 al. —
    (β).
    Form sicuti:

    sicuti dixi prius,

    Plaut. Rud. 4, 4, 67:

    habuit ille, sicuti meminisse vos arbitror, permulta signa,

    Cic. Cael. 5, 12:

    sicuti me quoque erroris mei paenitet,

    id. ib. 6, 14:

    urbem Romam, sicuti ego accepi, condidere atque habuere initio Trojani,

    Sall. C. 6, 1:

    sicuti dignum erat,

    Quint. 11, 3, 148.—
    b.
    Corresp. to ita, itidem, sic.
    (α).
    Form sicut:

    sicut tuom vis gnatum tuae Superesse vitae, Ita te obtestor, etc.,

    Plaut. As. 1, 1, 1: sicut verbis nuncupavi, ita pro republicā Quiritium... legiones mecum Dis Manibus devoveo, an old formula in Liv. 8, 9:

    sicut coronatus laureā coronā oraculum adisset, ita, etc.,

    id. 23, 11; 21, 13; Quint. 1, 2, 26; 9, 1, 8; 9, 3, 100;

    10, 1, 1: sicut medico diligenti natura corporis cognoscenda est, sic equidem, etc.,

    Cic. de Or. 2, 44, 186:

    sicut magno accidit casu, ut, etc.... sic magnae fuit fortunae, etc.,

    Caes. B. G. 6, 30:

    sicuti merci pretium statuit... Itidem divos dispertisse vitam humanam aequom fuit,

    Plaut. Mil. 3, 1, 131.—
    (β).
    Form sicuti:

    sicuti... ita,

    Caes. B. C. 3, 15; cf. infra, B. b.—
    B.
    Without a separate verb (so most freq.).
    (α).
    Form sicut:

    sicut fortunatorum memorant insulas (is est ager),

    Plaut. Trin. 2, 4, 148:

    sicut familiae,

    id. Men. prol. 74; id. Cas. 2, 6, 46: te esse sapientem, nec sicut vulgus, sed ut eruditi solent appellare sapientem, Cic. Lael. 2, 6:

    Graeciae, sicut apud nos, delubra magnifica,

    id. Rep. 3, 9, 14:

    non debent esse amicitiarum sicut aliarum rerum satietates,

    id. Lael. 19, 67:

    ut tuo judicio uteretur, sicut in rebus omnibus,

    id. Ep. ad Brut. 1, 5, 3; id. Tusc. 1, 17, 40:

    provinciam suam hanc esse Galliam, sicut illam nostram,

    Caes. B. G. 1, 44; 6, 19:

    nihil me, sicut antea, juvat Scribere versiculos,

    Hor. Epod. 11, 1 et saep.:

    hunc, sicut omni vitā, tum petentem premebat nobilitas,

    Liv. 39, 41; 34, 9, 10:

    nec sicut vulnere sanguis,

    Luc. 3, 638 Drak. N. cr.
    (β).
    Form sicuti:

    me amicissime cottidie magis Caesar amplectitur: familiares quidem ejus, sicuti neminem,

    Cic. Fam. 6, 6, 13: sicuti te, Lucil. ap. Non. p. 174, 33.—
    b.
    Corresp. to ita, item, sic, etc. (cf. supra, A. b.):

    praecipuum lumen sicut eloquentiae, ita praeceptis quoque ejus, dedit M. Tullius,

    Quint. 3, 1, 20; so id. 8, prooem. § 29; 9, 1, 18;

    10, 1, 14: sicut in foro non bonos oratores, item in theatro actores malos perpeti,

    Cic. de Or. 1, 26, 118:

    illi, sicut Campani Capuam, sic Rhegium habituri perpetuam sedem erant,

    Liv. 28, 28:

    sicut in vitā, in causis quoque,

    Quint. 12, 1, 13; cf. Liv. 9, 17 Drak. N. cr.
    II.
    In partic.
    A.
    With an accessory idea of cause, inasmuch as, since (perh. only in the two foll. passages):

    nunc occasio'st faciundi, prius quam in urbem advenerit, sicut cras hic aderit, hodie non venerit,

    Plaut. Ep. 2, 2, 87:

    quo lubet, sicut soror Ejus huc gemina advenit Ephesum,

    id. Mil. 4, 1, 28 Brix ad loc.; cf. id. Pers. 1, 3, 57.—
    B.
    Pregn.: sicut est, erat, etc., in confirmation of a former proposition, as indeed it is ( was), as it really is ( was), as is ( was) the fact (class.;

    a favorite expression with Cic.): sint nobis isti, qui de ratione vivendi disserunt, magni homines, ut sunt,

    Cic. Rep. 3, 3, 4:

    huc accedit, quod, quamvis ille felix sit, sicut est, tamen, etc.,

    id. Rosc. Am. 8, 22:

    sit ista res magna, sicut est,

    id. Leg. 1, 5, 17; Liv. 7, 35:

    sit licet, sicut est, ab omni ambitione longe remotus,

    Plin. Ep. 5, 15, 2:

    illa, quamvis ridicula essent, sicut erant, mihi tamen risum non moverunt,

    Cic. Fam. 7, 32, 3:

    secundam eam Paulus, sicut erat, victoriam ratus,

    Liv. 45, 7:

    poteratque viri vox illa videri, sicuti erat,

    Ov. M. 12, 205:

    quamvis scelerati illi fuissent, sicuti fuerunt, pestiferi cives tamen, etc.,

    Cic. de Or. 1, 53, 230.—Less freq. with other verbs:

    quamvis enim multis locis dicat Epicurus, sicut dicit, satis fortiter de dolore, tamen, etc.,

    Cic. Off. 3, 33, 117 Beier:

    quamquam in consuetudine cottidianā perspexisses, sicuti perspicies,

    id. Fam. 3, 10, 2:

    quod fore, sicut accidit, videbat,

    Caes. B. G. 5, 58:

    terrendi magis hostes erant quam fallendi, sicut territi sunt,

    Liv. 25, 24.— Strengthened by re verā:

    apud nos, re verā sicut sunt, mercenarii scribae existimantur,

    Nep. Eum. 1, 5.—
    C.
    For introducing a term of comparison, as it were, like, as, as if, = tamquam (class.):

    ut sese splendore animi et vitae suae sicut speculum praebeat civibus,

    Cic. Rep. 2, 42, 69:

    qui, sicut unus paterfamilias, loquor,

    id. Inv. 2, 5, 19:

    quod me sicut alterum parentem et observat et diligit,

    id. Fam. 5, 8, 4:

    (natura) rationem in capite sicut in arce posuit,

    id. Tusc. 1, 10, 20; id. de Or. 1, 29, 132:

    ex his duabus diversis sicuti familiis unum quoddam est conflatum genus,

    id. Inv. 2, 3, 8:

    ab ejus (cornus) summo, sicut palmae, rami quam late diffunduntur,

    Caes. B. G. 6, 26 fin.:

    multi mortales vitam sicut peregrinantes transegere,

    Sall. C. 2, 8; 31, 5; 38, 3; id. J. 60, 4; Liv. 7, 11.—
    D.
    For introducing an example, as, as for instance, etc. (class.):

    quibus in causis omnibus, sicut in ipsā M.' Curii... fuit summa de jure dissensio,

    Cic. de Or. 1, 56, 238; Nep. Dat. 9:

    omnibus periculis, sicut cum Spartam oppugnavit,

    id. Pel. 4: sicuti cum, Lucil. ap. Non. p. 154, 27: sicuti si, Enn. ap. Gell. 3, 14, 5 (Ann. v. 344 Vahl.); Quint. 9, 3, 89; so id. 9, 3, 16; 9, 3, 91; 7, 2, 17; 8, 3, 51; Suet. Aug. 56; 85 al.—
    E.
    Sicut eram, erat, etc., like the Gr. hôs eichon, to denote an unchanged condition of the subject in a new state of action, just as I ( he, etc.) was ( poet. and in post-Aug. prose):

    sicut eram, fugio sine vestibus,

    Ov. M. 5, 601; 6, 657:

    sicut erat, rectos defert in Tartara currus,

    Stat. Th. 7, 820; so, sicut erat, id. ib. 3, 680; 4, 803; 10, 37; Luc. 2, 365:

    ille, sicut nudatus erat, pervenit ad Graecos,

    Curt. 9, 7, 10; 10, 4, 2:

    sicut erat togatus,

    Suet. Claud. 34; Just. 14, 4, 1; 26, 2, 4 al.:

    sicut erant,

    Ov. M. 3, 178; Suet. Calig. 45; id. Oth. 8:

    sicut erit,

    Tib. 3, 1, 18.—Less freq. with another verb:

    sicut curru eminebat, oculos circumferens,

    Curt. 4, 14, 9:

    praecipitatum in flumen, sicut vestitus advenerat,

    Suet. Claud. 9.—Form sicuti:

    sicuti erat, cruentā veste, in castra pervenit,

    Curt. 8, 3, 10 —
    F.
    A few times in Sallust with an accessory hypothetical signif., as if, just as if, = quasi:

    alii sicuti populi jura defenderent, pars, etc.,

    Sall. C. 38, 3:

    sicuti jurgio lacessitus foret, in Senatum venit,

    id. ib. 31, 5:

    sicuti audiri a suis aut cerni possent, etc.,

    id. J. 60, 4:

    sicuti salutatum introire ad Ciceronem,

    id. C. 28, 1.—
    G.
    Of time, as soon as, after (very rare):

    sicut adulescit, terram inde colligimus,

    Pall. Apr. 2, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > sicut

  • 18 brumalis

    brūmālis, e, adj. [bruma].
    I.
    Of or pertaining to the winter solstice, or shortest day:

    dies,

    Cic. Div. 2, 14, 33; id. Fat. 3:

    polus,

    Varr. L. L. 9, § 24 Müll.:

    signum,

    Capricorn, Cic. de Or. 3, 45, 178:

    flexus,

    the tropic of Capricorn, Lucr. 5, 615; 5, 639:

    orbis,

    Cic. N. D. 3, 14, 37:

    tempus,

    id. ib. 2, 44, 112:

    circulus,

    Plin. 2, 70, 70, § 177:

    oriens,

    Col. 1, 6, 1; Plin. 2, 47, 46, § 119:

    occasus, id. l. l.: meridies,

    Col. 9, 5, 1:

    revocatio,

    Cic. Univ. 9: hora, the shortest (since it was the twelfth part of the shortest day), Censor. 16:

    solstitium,

    Col. 11, 2, 94.—
    II.
    (Acc. to bruma, II.) Wintry, of winter:

    tempus,

    Cic. Arat. 61; Ov. Am. 3, 6, 95: brumales hiemis menses (hiemis, perh. gloss; cf.

    shortly after: etiam brumali mense),

    Plin. 10, 53, 74, § 146:

    horae,

    the short winter hours, Ov. M. 4, 199:

    frigus,

    Verg. A. 6, 205; Mart. 13, 16, 1:

    nix,

    Ov. P. 4, 5, 4:

    grando,

    id. ib. 4, 7, 34:

    venti,

    Luc. 5, 407.

    Lewis & Short latin dictionary > brumalis

  • 19 contrucido

    con-trŭcīdo, āvi, ātum, 1, v. a., to hew or cut to pieces, to cut down, to put to the sword, slay (rare, but in good prose).
    I.
    Prop.:

    debilitato corpore et contrucidato se abjecit exanimatus (cf., shortly after, concisum vulneribus),

    Cic. Sest. 37, 79; so,

    plebem immisso milite,

    Sen. Ira, 1, 2, 3:

    universos,

    Suet. Calig. 28; cf. id. ib. 48; id. Ner. 43 al.:

    taurorum opima corpora,

    Sen. Ep. 115, 5:

    bestias ad munus populi comparatas,

    Suet. Caes. 75.—
    * II.
    Trop.:

    hi summi imperii nomine armati rem publicam contrucidaverunt,

    cut in pieces, Cic. Sest. 10, 24 (v. the figure in connection).

    Lewis & Short latin dictionary > contrucido

  • 20 demo

    dēmo, mpsi (msi), mptum (mtum), 3, v. a. [contr. from de-emo; cf. adimo and abemito], to take off, take away, to withdraw, subtract, remove (class. and very freq.; for syn. cf.: adimo, eripio, furor, rapio, prehendo, capio, sumo, excipio).
    I.
    Lit.:

    addita demptaque quaedam,

    Lucr. 2, 770; cf.:

    cum aliquid additur aut demitur,

    Cic. Ac. 2, 16:

    si quid ad eas (leges) addi demi mutarive vellet,

    Liv. 31, 11 fin.:

    lubet scire quantum auri erus sibi dempsit,

    Plaut. Bac. 4, 4, 14 (for which, shortly after, sibi novem abstulit):

    aurum sibi,

    Ter. Eun. 4, 1, 13:

    secures de fascibus,

    Cic. Rep. 2, 31; so,

    clipea de columnis,

    Liv. 40, 51: de capite ( from the sum total) medimna DC, Cic. Verr. 2, 3, 33; cf. ib. 35 (twice): una dempta uncia deunx, dextans dempto sextante, dodrans dempto quadrante, bes dempto triente, Varr. L. L. 5, § 172 Müll.:

    de stipendio equitum aera,

    Liv. 7, 41:

    non hilum de tempore mortis,

    Lucr. 3, 1100; cf.:

    partem de die,

    Hor. Od. 1, 1, 20; Ov. Tr. 5, 2, 20 et saep.:

    quam minimum ex osse,

    Cels. 8, 4; cf.:

    aliquid ex cibo,

    id. 6, 6, 16:

    fetus ab arbore,

    Ov. H. 20, 9; cf.:

    sucum a vellere,

    id. A. A. 3, 214.—With simple abl.:

    fetus arbore,

    id. M. 14, 689:

    juga equis,

    id. ib. 7, 324; id. F. 2, 74; cf.:

    juga bobus,

    Hor. Od. 3, 6, 42:

    vincla pedibus,

    Ov. M. 3, 168; cf.:

    vincula nobis,

    id. F. 3, 320:

    nubem supercilio,

    Hor. Ep. 1, 18, 94 et saep.:

    soleas (when about to recline at table),

    Plaut. Truc. 2, 4, 16; cf.: Ov. A. A. 2, 212: haec (epistola) casu ad turrim adhaesit... dempta ad Ciceronem defertur, *Caes. B. C. 5, 48, 8:

    odorem vino,

    Cato R. R. 110:

    barbam,

    to shave, Suet. Caes. 67.—
    II.
    Trop.:

    nulla dies nobis maerorem e pectore demet,

    Lucr. 3, 921; so,

    mihi et tibi et illis molestiam,

    Ter. Ad. 5, 3, 33:

    nobis acerbam necessitudinem,

    Sall. J. 102, 5:

    plus dignitatis patribus (with detrahere, and opp. addere),

    Liv. 2, 60:

    silentia furto,

    i. e. to disclose the theft, Ov. M. 2, 700 et saep.—Without a dat.:

    metum omnem,

    Ter. Ad. 4, 7, 18:

    dolorem,

    Lucr. 2, 21:

    sollicitudinem,

    Cic. Att. 11, 15 fin.:

    curas his dictis,

    Verg. A. 2, 775; 3, 153 et saep.:

    ex dignitate populi (opp. adicere),

    Liv. 34, 54; cf.:

    de vi magistratus,

    id. 3, 33 fin.:

    lex ipsa per se dempto auctore,

    even without its author, Liv. 2, 42; cf.:

    dempto fine,

    without end, Ov. Tr. 3, 11, 2:

    addere aut demere ad haec (verba),

    Vulg. 1 Mac. 8, 30.

    Lewis & Short latin dictionary > demo

См. также в других словарях:

  • shortly after — As the phrase appears in an extension of time of payment of a note, within a reasonable time after the date specified. Trinley & Sons v Goiter, 93 NH 268, 41 A2d 243 …   Ballentine's law dictionary

  • shortly after — In point of time, a relative term, meaning in a short or brief time or manner; soon; presently; quickly …   Black's law dictionary

  • after - afterwards — ◊ after used as a preposition If something happens after a particular time or event, it happens during the period that follows that time or event. Dan came in just after midnight. We ll hear about everything after dinner. You can say that someone …   Useful english dictionary

  • after — 1 preposition 1 when a particular time or event has happened or is finished: After the war many soldiers stayed in France. | I go swimming every day after work. | It s on after the 9 o clock news. | Do you believe in life after death? | 2 days/3… …   Longman dictionary of contemporary English

  • shortly — [[t]ʃɔ͟ː(r)tli[/t]] ♦♦♦ 1) ADV GRADED: ADV with v, ADV after/before n, ADV adv If something happens shortly after or before something else, it happens not long after or before it. If something is going to happen shortly, it is going to happen… …   English dictionary

  • after — af|ter1 W1S1 [ˈa:ftə US ˈæftər] prep, conj, adv [: Old English; Origin: After] 1.) when a particular event or time has happened, or when someone has done something ≠ ↑before ▪ After the war many soldiers stayed in France. ▪ I go swimming every… …   Dictionary of contemporary English

  • shortly */*/*/ — UK [ˈʃɔː(r)tlɪ] / US [ˈʃɔrtlɪ] adverb 1) soon, or happening only a short period of time after something We re going to break for lunch very shortly. shortly after/before: Police arrived at the scene shortly after midnight. 2) if you say something …   English dictionary

  • shortly — short|ly [ ʃɔrtli ] adverb *** 1. ) soon, or happening within a short period of time of something: We re going to break for lunch very shortly. shortly after/before: Police arrived at the scene shortly after midnight. 2. ) if you say something… …   Usage of the words and phrases in modern English

  • After Death — For other uses, see After death (disambiguation). Zombie 4: After Death DVD Cover Directed by Claudio Fragasso …   Wikipedia

  • shortly — adv. 1 (often foll. by before, after) before long; soon (will arrive shortly; arrived shortly after him). 2 in a few words; briefly. 3 curtly. Etymology: OE scortlice (as SHORT, LY(2)) …   Useful english dictionary

  • after — adv. shortly after * * * [ ɑːftə] shortly after …   Combinatory dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»